پێنج خشتەکییەکی قانع لەسەر شیعری موفتی پێنجوێنی
لە کتێبی:
باخچەی کوردستان
بەرهەمی:
قانع (1898-1965)
3 خولەک
776 بینین
من خوڵامی ئەو کەسەم ئیشی هەموو مەردانە بێ
وەک گوڵی مەجلیس بە چەشنی نەرگس و ڕێحانە بێ
بێتە سەر بازاڕی نووسین گفت و گۆی پیاوانە بێ
عەیبە شاعر لەم زەمانە یاری زڵف و شانە بێ
یا سپاسی قامەت و گوڵزاری ڕووی جانانە بێ
بیر و هۆشی شوعلە دەربێ هەر وەکوو نووری قەمەر
هۆزی هەستێنێ لە ئەو لادێ لەسەر ڕێگەی خەتەر
دەستە ئەژنۆ دابنیشێ دڵ پڕی شین و چەمەر
هەرکەسی لامی ئەدیبی و شاعری بێنێتە سەر
حەیفە ئەشعاری خەرافی یا قسەی ئەفسانە بێ
بۆ ئەدیبان عارە ترسی بەند و کۆت و دار و گیر
هەر ئەبێ ئامادە بێ دایم لەبۆ زنجیر و شێر
عەیبە باسی قەوسی ئەبرۆ و چاوی مەست برژانگی تیر
شاعرێ بێ کەی بە کوردی، یافی خاوەن هۆش و بیر
چۆن ئەبێ هوشیار و زانا هۆنەری لەرزانە بێ
کاکی شاعر بۆ ژیانت بێرە بەزمی هات و چوو
تێبکۆشە بەشکوو بێیتە ڕیزی خەلقی زووبەزوو
لابە نەفس و ئارەزوو دەربێنە بۆ خۆت ئابڕوو
هەر ئەدیبێ خۆی لەسەر خاڵ و خەت و ئەگریجە بوو
من لەحەق داوا ئەکەم خوا بیبڕێ با هەر نەبێ
نامەوێ عەیبی زەمان دەرخەم لە کەم هەر تا بە زۆر
هەر بڵێم ئەم سوور و جوانە، ئەو سپی، ئەو شین و بۆر
هەر وتوومە و هەر ئەڵێم فکری دڵی پڕ شەوق و شۆر
تف لە چاوی خۆ پەسەند و خۆژیین و مفتەخۆر
ناحەزی خزم و برایی و نۆکەری بێگانە بێ
قەت نەڵێی داخی گرانم حاڵی گەنجیم چوو لەدەس
تازە پیر و داوەشاوم ناگەمە هاوشانی کەس
عەیبە بۆ خۆت حوڕ نەبی خۆت کەی بە تەیری ناو قەفەس
پیاو کەسێکە بۆ ژیان و جیفە تا ئاخر نەفەس
نۆکەری شێخ و خوڵامی بەگ لەر و ئاغا نەبێ
پیاو ئەبێ قەت کۆڵ نەدا هەرگیز لەسەر هەوڵ و تەلاش
قانع و ڕازی بە بەش بێ، چەکمەیی یاخۆ کڵاش
چەندە خۆشە ژینی هۆڕی دەس بەکار و دەم هەراش
عیززەتی نەفسی وەها بەرز و قەوی بێ بۆ مەعاش
چاوەڕوانی باخەڵ و دەستی وەزیر و شا نەبێ
نانی مەردانە بخۆ ئیقرار ئەکەم حاتەم کە تۆی
بۆ هەوانتە تێمەکۆشە، ئەو زەمانە هات و ڕۆی
لابە تێ هەڵدە براکەم نانی مننەت قەت نەخۆی
خۆشەویستی خوایە هەرکەس قاچ و شاون دەستی خۆی
تووشی زەحمەت کات و لا کەس ملکەچ و ڕیسوا نەبێ
دەستە دەستە دێن لە دووی، هەر وکوو مانگا بە کەڵ
هەر وەکوو بۆ پاشە خۆنی گورگ ئەچن ڕێوی و چەقەڵ
پان بە پان کوردی ئەڵێم خاڵی لە گشت ڕەمز و مەتەڵ
من لە حەق داوا ئەکەم بمرێ، نەژی پیاوی تەمەڵ
گەر وەکوو هاوڕێ بە کار و زیرەک و ئازا نەبێ
عادەتی دنیا وەهایە هەر لە عەسری ئادەما
پیاوی دانا گێژ ئەخوا دایم لە گێژی ماتەما
قەت نەبوو عاقڵ بژی ڕۆژێ بەدڵ لەم عالەما
تێگەییشتوو هەر ئەناڵێنێ لە ژێر باری خەما
بێ مەراقی بۆ کەسێکە سەرسەری و دێوانە بێ
قانعاناسناوی ئەدەبی لەم عەسرەدا هەرچی ئەڵێی باسی سەرە
سەد هەزار شاعر لەتۆ چاکتر لە گیتی نۆکەرە
بەینی بەینەڵڵا کەلامی مفتیکەس شەهد و شەککەرە
مفتیکەس هەرچەند تۆ کە هۆنەر نیت و ناوت هۆنەرە
تاوەکوو مردن ژیانت ژینی ئینسانانە بێ