ئیبتیدا بە نام حەیی لامەکان
لە کتێبی:
شیعرەکانی حیلمی کاکەیی
بەرهەمی:
حیلمی کاکەیی (1882-1966)
3 خولەک
296 بینین
ئیبتیدا بە نام حەیی لامەکان
خالق المخلوقعەرەبی تەمام ئینس و جان
فەردێ خۆش مەقال باریم ئەو زوبان
تەوسیف ئەحواڵ تۆپزاوە مەکان
شەش قسناق حونطە من سنة الجملعەرەبی
مام عەباس شاناش پەی من بێ ئەمەل
ئاغا سەیید فەتاح دوو گەلە درەو
بەخشنا پێمان وێنەی کەیخەسرەو
شەش قسناق حونطە تەمام بی یەکسەر
میقدارش مەعلووم پانزدە شەخرەی کەر
چە هیممەت زات ئاغا سەیید فەتاح
چەی عەنقەرەی قورس بەندە کەرد موباح
چە درەو بیست و یەک عەدەد زەلام
بەخشنا پێمان ئەو ئاغای نێک نام
دوو کاوج حونتەم مەندەن چە لاسوون
ڕەوای حەق دەگیل یرندە قالسونتورکی
مەبۆ چە هیممەت حاتەم دەستوریەت
سەنتورکی تەبیعەت سەخی نام مەنشووریەت
کەرەم کەر پێمان زەلامێ دیگەر
خەڵاسم بکەر چە ئەی دەردە سەر
ئەگەر عارم بۆ تا يوم المحشرعەرەبی
شکارتە ناکەم لە جێگەی بێ فەڕ
چە دێوەخانە حەمە عەزیز نام
واتم وە مەدەد ڕووی عەقڵ و فام
یەک چەند حەفرچی بدەرە پێمان
تا ڕای بوزرگیت مەعلووم بۆ لێمان
چەندێ کە واتم وە ڕووی ئیلتیماس
فائیدەش نەکەرد وەو مەرد نا ڕاس
جەناب ئاغا هیچ نابێ دڵ تەنگ
سەد حەیف گەوهەرم شانا وە ڕووی سەنگ
مەمەد کە کارغ جۆگەی سەیلاو بی
چە بەخت مەڵڵا خەیلێ خەراو بی
ئاخر نا عیلاج ووتەم پڕ کەدەر
دەخاڵەتم کەرد وە حەمە حەیدەر
ئاما وە مەیدان وێنەی شێر نەڕ
شکارتەی مەڵڵا دەرو کەرد یەکسەر
ایاغم یالین هم دولدی تیكانتورکی
ئاخر ناعیلاج بیم شەخرە چكانتورکی
سەد دادم چە دەست ئەی دەور و زەمان
ئەسپانت مەجرووح دەر ژێر پاڵان
تەوق زەڕینت ها چە مل خەران
دانات موحتاجەن وە یەک لوقمە نان
سەبەب چە ئێدەن کارم تەعتیلەن
چەی قەریەی کەبیر حورمەت قەلیلەن
بیست و شەش میللەت کەردەنش قەرار
مەبۆ تەعداد کەم تاکە بۆ ئاشکار
تیپێ چە فیرقەی ئەلبوو ڕەیاشەن
تیپێ جەوالەن تیپێ کراشەن
تیپێ زوبانی جەهەنەم جا شەن
تیپێ ڕووت و قووت بێ نان و ئاشەن
تیپێ مەشهوورەن فیرقەی چۆڵمەکی
تیپێ تورکومان تیپێ خێڵەکی
فیرقەیێ دیگەر جۆڵای بەشیرەن
تیپێ ڕافزی تیپێ گزیرەن
یەک تیپێ هەنی ماچۆ زوبانەن
فەساد و فتنەی دەور زەمانەن
تیپێ داودی تیپێ هەم گلەن
پەرێ گفتووگۆ وێنەی بولبولەن
فیرقەیێ سادات ئەهل موعامرە
ئیمساڵ تاڵعیان لە ناو چامرە
تیپێ چە فیرقەی ئەلبوو سەعیدەن
تیپێ لاسینی قەدیمەلزیدەن
تیپێ دزەیی ئەتراف ئەربیل
وە ئەنگۆ ئەنگۆ و هەرامە تەفسیل
یەک تیپێ هەنی ئەفتغاری یەن
تیپێ لغامین هەردەم دیارییەن
تیپێ بەقاڵەن تیپێ چاوشەن
خەریک قرچە و سواڵە و باوشەن
یەک تیپێ هەنی زوڕنا پەسەنەن
مەشهوور عالەم چە فورقەی زەنەن
تیپێ ساڵحی تیپێ بەیانەن
تیپێ ئەلعوبێد س...دەقی نائاشکرا جیهانەن
بیست و شەش میللەت نەیجا جاگیرەن
مەشغوڵ کوتان حونطە و شەعیرەن
ئێدەش چە سایەی ئاغا فەتاحەن
ڕەعیە و مەحسووبش تەمام موباحەن
سەد دادم چە دەست قەریەی تۆپزاوە
هیچ نایەن وە تەنگ یەیید و باوە
هەر کەس چە شاعیر نەکەردش ئەندێش
قەدرش نەگێرۆ ئینعام نەدۆ پێش
پەی جیفەی دونیا کەرۆش خەتەر ڕێش
مەعلووم ئاڵچاغەن ڕەزیلەن خدێش
نەواچان ئینە عەقڵێ جافییەن
وە مێرد دانا حەرفێ کافییەن