ئیبتیدا بە نام پادشای ذو الجلال
لە کتێبی:
شیعرەکانی حیلمی کاکەیی
بەرهەمی:
حیلمی کاکەیی (1882-1966)
4 خولەک
571 بینین
ئیبتیدا بە نام پادشای ذو الجلالعەرەبی
ئیجاد کونندەی ڕۆژ و ماهـ و ساڵ
جەمیع زیڕۆحات تەمام کەرد ئیکمال
چە کەتم عەدەم ئاورد وەڕووی حاڵ
هەشت بەهەشت چە لوتف سازا وەدەر حاڵ
فیرقەی سەعیدان مەکەران ئیدخال
هەفت دۆزەخ سازا وەغەزب ئال
پەی گرۆی شەقی فیرقەی بەد ئەفعال
مورغ دەروونم دارۆ چەند خەیاڵ
شیعرێ تەرتیب کەم نادر الامثالعەرەبی
ئامادەم کەردەن چە دانەیە لاڵ
پەرێ سەڕافان دانایان حاڵ
چە بێ هام فەردی جەرگم بی زووخاڵ
وە ئەی لەفز خۆش کەس نییەن مەیال
نە هیچ گرۆهێ نەمەندەن ئەقوال
گشت بی وە مۆدە حەیا پایماڵ
هەرکەس داشتە بۆ سەروەت، موڵک و ماڵ
هەر ئەو مەقبووڵەن نە ڕووی ماهـ و ساڵ
ئەر سەد عەیبش بۆ بە وێنەی غرباڵ
مايشوف عه يبه وه لا يدير بالعەرەبی
مەراق وە حەرام بێزار جە حەڵاڵ
دەور ناکەسەن زەمانەی دەججاڵ
عەبەس بێهوودەن چە بەخت و ئەحواڵ
دایم مەعیووبەن شەخس فەقیر حاڵ
ڕەئیس وە ڕیشوەت حوکام کرد ئیغفاڵ
چوار قاپی مەغلووق نییەن ڕای مەجال
مەر داد فەقیر پرسۆ بێ زەوال
کەس چە قسەی هەق نمەکۆ سوئال
یەکسەر ناقیسەن ترازووی مکیال
مەر زات مەهدی هەق کەرۆ ئیرسال
کوانێ سەڵتەنەت داڵ ئیبن داڵ
وە کۆنا لوا زۆردار سەڵساڵ
چەند هەزار شاهان کەردەن ئیرتیحاڵ
ئال و عەیالش گشت بی پایماڵ
کەس فەخر نەکۆ وە بەخت و ئیقباڵ
وەدەست هەقەن كريم الخسالعەرەبی
یەکسەر بێ شەرمەن نەسوان و ڕیجال
چە هەزار یەکێ مەربووت وە حیبال
دایم فەخر ئەکەن تۆجاڕ و بەقاڵ
وە کورد ماچان ...دەقی نائاشکرار وە عەرەب ...دەقی نائاشکرال
عاقیبەت ملتان مەبۆ وە خڕخاڵ
حازرەن پەیتان جاگەی سیا چاڵ
ئاهـ و هەناسەی گشت ماڵ و منداڵ
یەکسەر چە گەردەن مەرد بێ کەماڵ
کۆتاهیش نییەن هیچ ئەی قیل و قال
مەر خودا قورئان نەکەردەن ئینزال
وە واسیتەی جبریل پەیک خۆش خەیاڵ
تا کەی دەوام کۆ ئەی جەنگ و جەدال
یەک نەبی و قیبلە خودا ساحێب قال
انما المومنون اخوة تمثالعەرەبی
یەکتر قەتڵ مەکەن پەرێ دوو ڕیاڵ
چەو بۆنە مەحو بییەن ئیستیقباڵ
ئەجانب سەندەن تەمام ئیستیقلال
چە خەوف مەحشەر گشت فارغ البالعەرەبی
چە فتوای ناهەق دونیا بییەن تال
موئمنی سالم نییەن یەک ڕێجاڵ
ئەگەر مەندەبۆ بێ گورز و گۆپاڵ
ئیسلام بێ بەهرە تەمەڵ و تەڕاڵ
سەنعەتشانەن گدایی و سواڵ
ئەجانب بە عەقڵ بە قوەی فەعال
دونیا خاپوور کەرد چون ڕۆستەم زاڵ
مەغرووران نادم بییەن ئینفیعال
ئەشعارم مەوزوون نەدارۆ خەلال
عالم و ئاخووند دین کەرد ئیحتیلال
وە دوو نەوع مەدان هەم بانگ بیلال
دیانەت مەفقوود سیا بی هیلال
مەبۆ بکێشین ئەی دەرد و مەلال
مەگەر سەر چە نۆ بانگ کەرۆ دەڵاڵ
ئەساس زوبدە کەران ئیستیکمال
ورنە بێهوودەن مەحاڵەن مەحاڵ
حەدیس قال اللهعەرەبی تەمام کەر بەتاڵ
ئەساسەن نەبی واتەن ئەی مەقال
من مەدینەی عیلم عەلی قاپی ماڵ
قەبووڵ نەداران فیرقەی گشت جیهال
فراوان کەردەن ئی قەتڵ و قیتاڵ
ئەر خودا چە عەبد وێش نەبۆ خۆشحاڵ
ڕەجای پێغەمبەر بێسوودەن عەبداڵ
ئەر ئەمر خالیق بشکنی حەیاڵ
چە کۆ مەوینی تۆ عەشق جەماڵ
کلید قاپی جەننەت عالە لعال
وە باد زوبان واز نمۆ حەماڵ
ئەر چەند فەقیر بی كثير العيالعەرەبی
وەماڵ حەرام تۆ مەبەر مەیال
وە ڕۆژ واعزی سارق الليالعەرەبی
وە تەمای حۆریت وەی حاڵ و ئەحواڵ
ئەسرار هەقیقەت حەل نمۆ وە سوئال
نە وە سەرف کەردەن سەروەت، موڵک و ماڵ
تا گیان نەکێشی خوون نەخۆی سەد ساڵ
تۆ لەم قال داخڵ ناکرێی وە حاڵ
کافییەن مەڵڵا زوبان بکەر لاڵ
#
ئەلفەقر و فەخری پۆشاگت بۆ شاڵ