ئەی سەبا توبی و خوا ئارامی گیانم وا لە کوێ
لە کتێبی:
دیوانی مینە جاف
بەرهەمی:
مینە جاف (1911-1965)
5 خولەک
972 بینین
ئەی سەبا توبی و خوا ئارامی گیانم وا لە کوێ؟
پێم بڵێ وا سووتیام ڕۆحی ڕەوانم وا لە کوێ؟
دوور نییە ڕۆحم دەرێ موژدە دەری سوبحی سەحەر
بمدەرێ موژدە ئەزانی دڵستانم وا لە کوێ
دڵ لە حەسرەت دەردی دووری وەختە ئاری تێ بچێ
ئەی نەسیم پێم بێژە نووری چاوەکانم وا لە کوێ
لەو دەمەی چەشتوویە زەهری ماری دووری ڕۆحەکەم
داڕزاوە دڵ تەبیبی میهرەبانم وا لە کوێ
وەک کەتان توێ توێ ڕزاوە پارەپارە جەرگەکەم
پێم بڵێ پەیکی سەحەر دیدە فەتانم وا لە کوێ
قەت مەکەن مەنعم دەسووتێم گەر وەکوو پەروانە من
یا وەکوو قومری دەڵێم سەروی جینانم وا لە کوێ
دڵ بە غەمزەی چاوەکانی مینە جافناسناوی ئەدەبی گیرۆدەیە
بۆیە ڕۆژ و شەو ئەڵێم ئەبرۆ کەمانم وا لە کوێ
***
باغەوان کوانێ گوڵی خەندان و کوانێ یارەکەم
کوا نیگاری ماهڕوو کوانێ گوڵی گوڵزارەکەم
کوانێ باڵا سەروی قەد عەرعەری ئاهووی میشک بۆ
کوانێ سەردەستەی گوڵان کوا مەهوەشە گوڵ پارەکەم
پێم بڵێ توبی خوا بۆ کوێ چوو یاری نازەنین
باغەوان هەر تۆی کە ئەمڕۆ مەحرەمی ئەسرارەکەم
ڕووی لە کوێ کرد پێم بڵێ کوا حۆرییی باغی ئیرەم
وا لە کوێ شابازی شەهلا سەیدی دڵ ئازارەکەم
وا لە کوێ تاووسی ڕەخشان کوانێ پەرچەم پڕشکەن
وا لە کوێ شەمسی درەخشان وا لە کوێ نازارەکەم
وا لە کوێ فیتنە نیگا پێم بێژە کوا لێمو زەقەن
کوانێ ڕوومەهتابی ڕەخشان ئاسکەکەی تاتارەکەم
پێم بڵێ بۆ کوێ چووە ئیستاکە توخوا باغەوان
مەسکەن و ماوای لە کوێ بێ دولبەرە دڵدارەکەم
وا لە کوێ پێم بێژە توخوا کوا نیگاری ماهڕوو
باغەوان ئارم ئە دڵ چوو کوانێ چاو بەخومارەکەم
وا لە کوێ گەردەن بلوور و وا لە کوێ ئەگریجە خاو
وا لە کوێ سیمین جەمین چاو نەرگسە بیمارەکەم
وا لە کوێ شیرین و دڵکەش ئاهوویی دەشتی خەتا
وا لە کوێ تووبا قیافەت کوا کەوە خاڵدارەکەم
وا لە کوێ قومریی گوڵستان کوانێ لەنجەی دڵستان
وا لە کوێ حۆریی ئیرەم نەیشەکەری جۆبارەکەم
وا لە کوێ ئەبرۆکەمان و وا لە کوێ برژانگ سینان
وا لە کوێ غەمزەفەتان و وا لە کوێ عەییارەکەم
گەر ئەپرسیت مینەناسناوی ئەدەبی ئاسا باغەوان، دوور بێ لە ڕووت
وام لە حاڵی مردنا بۆ دولبەرە دڵدارەکەم
***
ئەی دڵا بێ غەم بە سەبرت بێ نیگارت تێتەوە
باغەوان دێیژێ بە زوودی گوڵعوزارت تێتەوە
هیچ لە غەم دەرنایێ لای من تەوەککول چاکترە
ئایەتی ان مع الـعەرەبی بورهانە یارت تێتەوە
سەربەخۆ ناڵێم بە تۆ ئەی دڵ نەوییەم پێ ئەدەن
هەر کەسێ دێ پێم ئەڵێت سەروی سەلارت تێتەوە
زوو بە زوو ڕۆژێ ئەبێت دڵ خۆش ببم بەم موژدەیە
پێت بڵێن موژدە سوبەی دیدەخومارت تێتەوە
غەم مەخۆ بێ مایەیە ئەی دڵ سەبووری چاترە
هەر لە حەق داوا کە تا سەروی سەلارت تێتەوە
بەحری ئەلتافی خوا بێ ئینتهاس بۆ خاس و عام
گوێ بدە لاتقنطواعەرەبی ئاهووی تەتارت تێتەوە
پێم ئەڵێن مینەناسناوی ئەدەبی لە بەر چی غەم ئەخۆن تەئمین بە تۆ
مەڵهەمی زامی دەرد و ناوجەرگی زارت تێتەوە
***
بۆچ نەهات هێزی دڵ و ئارامی گیانم بۆچ نەهات
بۆ نەهات نووری بیناییی چاوەکانم بۆ نەهات
بۆ نەهات تووبا قیافەت سەروی گوڵزاری ئیرەم
دولبەری قەد نەیشەکەر ڕۆحی ڕەوانم بۆ نەهات
عەرعەری گوڵزاری جەننەت نەونەمامی میسک بۆ
تاووسی فیردەوسی ئەعلا حوور جنانم بۆ نەهات
لێو وەکوو غونچە لەتیف و پەمبەیی و سوور و سپی
گەوهەری شەهلا و شەمسی ئاسمانم بۆچ نەهات
دەم قوتووی گەوهەر چەند نارنج و خاڵ میشکی خەتا
مەم هەناری گوڵ بەدەم شۆخی جیهانم بۆچ نەهات
ئاهوویی دەشتی خەتاو و قومریی شیرین خەرام
شەهریاری دڵ ستانی دڵ ستانم بۆچ نەهات
دافیعی ئەفغان و ناڵە و شەربەتی تەسکینی دڵ
مەڵهەمی جەرگ و برینی زامەکانم بۆچ نەهات
هەر وەکوو مەجنوون دەپلکێمۆ بە دەرد و ئێشەوە
مینە جافناسناوی ئەدەبی دێژم کە لەیلی کویستانم بۆ نەهات
***
ئەی دڵی غەمدیدە موژدە کۆچی یارم هاتەوە
مەڵهەمی زامی دەروونی پڕ لە خارم هاتەوە
شەمسی خاوەر وا لە بورجی خۆی توڵووعی کرد ئەڵێن
گوڵ بە دەن فەندۆق دەهەن لالەعوزارم هاتەوە
ڕۆح بکە شاباشی بەر پێی ئەی دڵا بەم موژدەیە
بۆ شکاری سەیدی تۆ بازی تەوارم هاتەوە
زامی دڵ سارێش ئەبێتۆ داغی دووری دەفع ئەبێ
بۆ شیفای دەردم تەبیبی ماهوارم هاتەوە
نەوگوڵی باغی حەیاتم لەعلی ڕوممان لێوەکەم
مایەیی کەیفی دڵم دیدە خومارم هاتەوە
قەد وەکوو شمشاڵ و قامەت عەرعەری باغی بەهەشت
مەهوەشی سیمین جەمین ئاهووی تەتارم هاتەوە
زولف وەکوو سونبول پەشێو و خاڵ وەکوو موشکی خەتا
مەم هەناری گوڵ بەدەم دێژی نگارم هاتەوە
ڕوو گوڵ و چاو نەرگسی شەهلا و ئەبرۆ وەک هیلال
سێوزەقەن، سیمین بەدەن، میهری دیارم هاتەوە
حاکمی ئیقلیمی حوسن و ئەفسەری شۆخی جیهان
ئەفزەلی مەحبووبی دەوران تاجدارم هاتەوە
تیپی موژگان، فەوحی عەسکەر، شیردەسی ئەبرۆیی مەس
بۆ ئەمیری خوتتەیی دڵ، شەهریارم هاتەوە
مینەناسناوی ئەدەبی دڵشادم دەکەن بەم موژدەیە گۆیا نیگار
هەر وەکوو شاهینی تەرلان بۆ شکارم هاتەوە
***
ئەی دڵا هەڵسە بچین خێر هاتنی جانانە کەین
نەک بە پێ بەڵکوو بە سەر ئەم ڕێگەیە پێوانە کەین
بێرەوە ساز و بە زوو چیت کەوتە دەس لەم شێتییە
تەرکی ڕەویەی چۆڵ پەرەستی و شێوەیی دێوانە کەین
باعیسی شوکر و سەنایە خەم کە هاتە ئینتیها
واجبی ئێمەس کە زوو دەرمانی ئەم دەردانە کەین
موددەتێکە بووین بە جێی ئەفسانە و لۆمەی وڵات
ڕێکەوە با قەتعی واتەی ناسزا و تانە کەین
مینەناسناوی ئەدەبی ئاسا با بچین ئەی دڵ بە پیری یارەوە
دەم بە دەم شوکری خوا تەهلیلەیی ئەم زوانە کەین