در عشق حقیق
لە کتێبی:
کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند
بەرهەمی:
فەقێ قادری هەمەوەند (1830-1890)
4 خولەک
800 بینین
ڕاوی جە ڕاوی سەندەن ڕیوایەت
جە زەننوون میسر نەقڵەن حیکایەت
ئەو قوتب ئەییام سالیک ئیرشاد
مەدفوونەن زاتش نە شەهر بەغداد
جە سەدر مەحفەل جە خانەقای وێش
مەشغووڵ بی بە زیکر موعیزەی پڕ نێش
دڵ نە تەجەللای عەرش ڕەحمانی
جە مەقام عیشق کەرد ڕەوزەخوانی
فەرماش: چون کەردم ئیرادەی حیجاز
پەرێ حەرەمەین قەسدم کەرد ئاغاز
ئەسباب تەریق چون بی موهەییا
پەی تەواف بەیت ڕاهی بیم نە ڕا
دمای عەرەفە نە شەهر مینا
هەم زەبیح و هەم ڕەجم ئیبلیس بی ئەدا
جە «بيت الحرامعەرەبی» تەواف بی تەکمیل
دیم نە حوجرەی باب یەک خەستەی زەلیل
سەیر کەردم جە بەین ئەو شەخس بیمار
کەشف ئەحواڵش وەنەم بی ئیجبار
مەگەس نە دەورەی دیدەش بییەن کوو
چەنی هەر نەفەس مەوانۆ: «يا هووعەرەبی»
نیشتم جە بالین ئەو مەرد بیمار
مەگەسان نە دەور دیدەش کەردم تار
عەینەین شەهلا ناکا کەرد گوشاد
وات: یا هوو جە دەست کێ کەروون فەریاد
فاعیل زەننوونەن یا جە موحەڕڕیک
نە چێش بی مەگەس جە من بین تەریک
واتم: زاهیرەن من بیم بە فاعیل
بەڵکی بە سەواب یەزدان بام نائیل
ئەو واتش: حەزرەت ئەییووب نەبی
چون بی بە عیللەی «صواب مستولیعەرەبی»
ئەییام مەدید مەجرووح بیمار
نە زەخمش هەر کرم مەڕێزا بە وار
جە ناڕەزای حەق مەکەردش ئەندێش
«محفوظاًعەرەبی» ئەو کرم مەنیا بە جای وێش
مەواتش ئەی کرم جە باب یەزدان
جە گۆشت و خوونم ڕزق بە ئەو عەتان
ئەگەر جە زەخم بڕێزۆ بە خاک
بێ چارە نە تاب جووع مەبۆ هیلاک
ئاب دیدەی من پەرێ مەگەسان
ڕەززاق عالەم کەردەنش عەیان
قەبووڵم نییەن ئەی مەرد مەغفوور
هەنی مەگەسان جە من کەری دوور
پەرسام: نامت چێش؟ ئەسڵت تۆ جە کوون؟
فەرماش: ئەسڵ و ئیسم، ڕەسم من جە «هووعەرەبی» ن
ئەر ئەسڵ و ئیسم مەپرسی جە «هووعەرەبی» ؟
مەر ئەوسا ئەخبار مەعلووم بۆ جە توو
واتم: من هێمان نەیاوام بەو جا
تەڵەب کەم ئەخبار جە زات «اللهعەرەبی»
فەرماش: لەب خوشک من بە حاجەت ئار
جە زات مەعبوود مەشنەوی ئەخبار
دەست جە بان دەست چون کەردم قیام
ڕاست کەردم بە حەق زەنجیرەی ئیفهام
عەرز کەردم نیاز بە «رب العزةعەرەبی»
خوشکیی لەبانش کەردم بە حاجەت
عەرز کەردم یا ڕەبب هەر تۆی ئاگادار
بەیان کەر هەم ئەسڵ هەم ئیسم بیمار
ناگا یەک هاتیف بەدڵ کەرد نیگا
بەخشا لەزائیز بە جەمع ئەعزا
ئەمرش کەرد: زەننوون! ئاگا بەر نە کار
سادق عیشقەن ئەو مەرد بیمار
ئیسم و ڕەسمشان نەیجا مەسبووقەن
سیڕڕ عاشقان جە لای مەعشووقەن
نەودما بیمار فەرما هەی زەننوون!
باوەر جام ئاب بێ سەبر و سکوون
هەفت ساڵەن تەمام نەفس نە شیتابەن
هەر ئان و زەمان ئارەزووش ئابەن
جە بیم مەعشووق دانای یەگانە
کەردەنم مەنعش جە ئاب و دانە
ئیستە چون وەعدەی وەسڵم نەزدیکەن
باز نە ئارەزووی ئاب نە تەحریکەن
سا من پەرێ ئاب گێڵام بە شیتاب
ئاوەردم پەرێش یەک تاس پڕ ئاب
سەیر کەردم بیمار جە دار دونیا
کەردەنش ڕیحلەت پەی موڵک عوقبا
نە غوسڵ و تەکفین پەرێ ئیمدادی
لوام تا شەخسێ کەردم ئیمدادی
ئامام پەی مەییت بارداریم نە جا
دیم غائیبەن نەعش ئەو «ولی اللهعەرەبی»
هەرچەند جە خەڵقان کەردم ئیستیفسار
هیچ کەس جەو مەییت نەبی خەبەردار
ناگاهـ یەک هاتیف غەیبی کەرد خیتاب
فەرماش پەی مەییت مەکەر ئیزتیراب
شەهید عیشقەن ئەو مەرد عاشق
شەهیدان بە غەسڵ و کەفەن چ لایق
پەی مەرد عاشق هیچ مەکەر تەلاش
کۆهـ مەعشووقەن مەقام مەئواش
ما هەم جە سایەی ئەو شەخس مەدفوون
دوو دەفعە شاد بیم بە سەوت بێچوون
«دەروێشناسناوی ئەدەبی» یەقینەن سەفینەی حەقیق
نییەن مافەوقش جەی بەحر عەمیق