بیان اسامی و عدد شاهان
لە کتێبی:
کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند
بەرهەمی:
فەقێ قادری هەمەوەند (1830-1890)
3 خولەک
770 بینین
فیتنەی عەزیمەن جەنگ نەفس و ڕووح
مەبۆ ئەوسافش بەیۆ بە مەمدووح
جە لای بەعزێ «دڵ» تەخت مەقسوودەن
هەرکام نیشت نە تەخت شاهـ وجووودەن!
ئەسەححش ئێدەن سێ شەهریارەن
هەر یەک با وەزیر سوپا و سەردارەن
ڕۆح و نەفس و دڵ هەر سێ پادشان
جە موڵک وجوود حوکمشان ڕەوان
ئیرادە وەزیر، پایتەخت دڵەن
هەم وەزیر ڕۆح عەقڵ کامڵەن
وەزیر نەفسەن ئیبلیس لەعین
جە ئوموور نەفس هەر ئەوەن موعین
ئەمما جە تیفلی تا تەمیزیی کار
دڵ پادشاهەن جە ئەمر ئەفکار
پادشاهیی دڵ پەی سیلک مەجنوون
حوکمش باقییەن جە ئەعزای فنوون
پەی ئەهل شوعوور تا حەدد بلووغ
پادشاهیی دڵ مەنمانۆ فرووغ
«فەقێناسناوی ئەدەبی» مەعرەکەی شاهان کەر تەئخیر
ئەوساف زەمیر باوەر بە تەحریر
***
ویسعەت ئەملاک جە توحفەی زەمیر
جە تۆی مومکینات نەدارۆ نەزیر
دڵ جەوهەر جیسم هەم جیسم جانەن
ئەعزا بە قووەی دڵ جە فەرمانەن
جە قەول حەدیس قودسی عەیانەن
«قلب المؤمنانعەرەبی» عەرش ڕەحمانەن
کەردەن ڕیوایەت یەک «ولي اللهعەرەبی»
ڕۆحم عورووج کەرد پەی هەفتەم سەرا
نوقتەی مومکینات یەکسەر دیم وە چەم
ناما نە عەینم عەرش موعەززەم
بە سەحرای زەمیر وێم کەردم نیگا
دیم عەرش چون حەرەس مەنمانۆ نەو جا
تەحقیقەن جە لای زومرەی عورەفا
دڵ وەسیعتەرەن جە عەرش ئەعلا
دڵ ڕەوشەن نومای جەوهەر ڕووحەن
دڵ پەی هەر تەرەف قاپیش مەفتووحەن
جەسەد خاک و دڵ گەوهەر کانەن
تەن تاریک و دڵ شوعلەی گڕانەن
تەن حائیت و دڵ قیندیل سافەن
عەکسش شوعلەبەخش نە قاف تا قافەن
دڵ نەزەرگای حەق میرئات زاتەن
دیدەی دڵ دەلیل هەر مەقاماتەن
ئیتاعەی قەلبی جە حەق مەقسوودەن
تەقوای جەسەدیی مەحز مەردوودەن
دڵ قەریب زات حەییی دادارەن
دڵ قیبلەی وجوود کەنز ئەسرارەن
دڵ جام جیهان نومای جەمشیدەن
دڵ درەخشندەی مەهـ و خورشیدەن
«فەقێناسناوی ئەدەبی» تۆ نە دڵ نەداری خەبەر
ئێد خاسەن شەرحش کەری موختەسەر
نەفس شووم شا بۆ، وەزیر ئیبلیس بۆ
ئەلخەنناس موعین، هەم مودەڕڕیس بۆ
شەهوەت غاڵب بۆ، دڵ سیا تار بۆ
جەسارەت، حیرس و ئەمەل پێش کار بۆ
ئەر زات موتڵەق حەییی ڕەببانی
حەیاتبەخش ڕۆح کەون و مەکانی
بە ئەڵتاف وێش نەبۆ مەدەدکار
قووەت دۆ بە ڕۆح، نەفس بکەرۆ خوار
وەر نەبی تەوفیق نەداری چارە
زەلیلی نە دەست نەفس ئەممارە
بە تەوبەی نەسووح وێت بکەر خەلاس
خەلاس بەر نە چەنگ نەفس ئەلخەنناس
حەق پەی هەر عیللەت خەلق کەردەن دەوا
تەوبەی نەسووحەن دەوای هەر گونا
بەو شەرت دەستگیرت پیر کامڵ بۆ
عیلم لەدوننی جە لاش حاسڵ بۆ
«فەقێناسناوی ئەدەبی» نە خاریج هەنی مەدەر دەم
ئیقلیم وجوود باوەر بە ڕەقەم
سەحرای دڵ هەشت خەت، یەعنی هەشت ئیقلیم
هەر ئیقلیم ئەمیر وێش دارۆ موقیم
هەر ئیقلیم دارۆ شەهر و قەسەبە
قەزا و نەواحیش پڕ نە کەسەبە
هەر ئیقلیم پەی وێش دارۆ یەک سوڵتان
زوڕڕاعش بێحەد، سوپاش بێ پایان