سەرما و بەهار
لە کتێبی:
بۆ کوردستان
بەرهەمی:
هەژار (1921-1991)
3 خولەک
1796 بینین
ئامریکا و ١٥ دەوڵەت هێرشیان بردە سەر کۆریا، لەشکریان تا سەر چەمی «یالو» لە سنوری چین چوو. لەشکری سووری چین لەوێوە ڕاوی نان، لە یەکەمی ئەیاری ئەو ساڵەدا بەو هۆیەوە نوسیوومە:
باشم لە بیرە هەواخۆشیی پار
نەرم و سووکیی با، بارگرانیی دار
خێر و خۆشیی زۆر، دەغڵ و دانی باش
دانەوێڵەی چاک، نیسک و نۆک و ماش
دەشت و دەر هەمووی بە میوە ڕەنگاو
بژیوی و ئێروو هەنگاو بە هەنگاو
دنیا هەر وەکوو کۆریای پێرار
ژین و خۆشی بوو لە لادێ و لە شار
ئیستیعمارەکەی سەرما و سەخڵەتی
لە ویژدان بێبەش لە شەڕەف پەتی
وێنەی ئامریکا پەلاماری برد
لەگوێن کۆریا ژێر و ژووری کرد
میکڕۆبی شەختەی لە مەزرایە چاند
بۆمبای کولوانی بەسەردا ڕژاند
دوو عەبدی سەرمان گرانەتا و سیل
وەک بۆ خودای شەڕ شۆمانکەس و چەرچیلکەس
مناڵیان ئەکوشت بەند و بەستەڵەک
ڕیشەیان کرۆشت کەروێشک و دەڵەک
بولبول چۆڵی کرد بۆ کوندەبوومان
قەلەڕەش دەقڕی ببوە تروومانکەس
داوای مردن و بێنانیی دەکرد
ئارەزووی چۆڵی و وێرانیی دەکرد
بۆ چاوەی ئاگر بڕیا دار لە دەشت
جەهەندەم نریا لە جێگەی بەهەشت
سەرما بە زوڵم و دزی و کوشتار هات
تا چەمی «یاڵۆ» دەمەوبەهار هات
***
بای شەماڵەکەی ئاواتی ڕەنجبەر
بەزەیی بزووت خۆی کردە لەمپەر
وەک هێزی سوپای چینی ئازا و زۆر
سەرمای ڕەپێنا کردی ماک ئارتۆرکەس
سەنگەری ڕنووی ڕماند بەسەردا
ژەهری کردە دەم سەرمای نامەردا
کوژرا کانوون و شووبات و ئازەر
بوو بە ئۆف نەنە و مامێر و مازەر
چەکی سەرما و سۆڵ گێژ و کڕێوە
خۆی نەگرت لەبەر بای خاکەلێوە
***
ئەمڕۆش لە جێژنی یەکی ئەیارا
شەڕ گەرمە لەناو سەرما و بەهارا
وشکەسەرمای کۆن ڕزیوی بن شڕ
بەهاری تازە و بەهێز و لە گوڕ
دیارە تا کەنگێ سەرما دەمێنێ
دیارە چۆن بەهار گوڵ دەڕوێنێ
دنیا دەبێتە خۆشی و هەرزانی
ئیستیعمار کە چوو دێت کامەرانی
***
یەکەمی ئەیار جێژنی کرێکار
ڕۆژی لەرزینی دەزگای ئیستیعمار
کۆنەپەرستان کە پێت کافرن
بۆ پارێزگاریت لاوان حازرن
دڵت نەمێنێ بڵێی بێپەنام
ئاوڕێک بدەوە لە چین، لە ڤێتنام
لە کۆریای ئازا و بۆرما و مەلایۆ
وا خوێن بەخشینە بۆ ژیانی تۆ
قەڵای کرێکار بەرز و پتەوە
پەنای ئاشتی و خۆشیان مەسکەوە
***
یەکەمی ئەیار هومێدم وایە
تا ئەیاری تر بمرێ سەرمایە
تروومان بچێ بە دەردی هیتلەر
دەرچن لە قامووس ماگیکەس و ڕۆکیفلەرکەس
ڕیشەکەن بکرێ داری ئیستیعمار
شەڕەف و نامووس نەدرێ بە دۆلار
دنیایەک دابێ پڕ خۆشی و شادی
دەستەڵاتدار بێ هێزی ئازادی
گەلان ئاسنیان بکەن بە گاسن
برا بن هەموو یەکتر بناسن