حیکایەتا سیهـ و سێ

لە کتێبی:
چل حیکایەت
بەرهەمی:
مەلا مەحموودی بایەزیدی (1799-1867)
 3 خولەک  1095 بینین

ڕیوایەت دکەن، کو مەعلووم، عەشایرێد بوهتان، زڤستانێ دچنە بەڕێی و مابەینا جزیر و موسلێ، کۆنێد خوە ڤەدگرن و زڤستانێ لوی چۆلی ژ دەرڤە دمینن و عەرەبێد عنزەناوی تایبەت ژی کەزالیک ئەو ژی زڤستانان د کۆناندا نێ ساکن دبن، لوی وەقتی مالێد ئەکرادان و عەرەبان نێزوکی یەکو دوو دبن و جارنان دۆستی دگەل یەک و دوو دکەن و بەعزەن دچنە مالێد یەک دوو و تێن، بڤێ موناسەبەتێ مالا ئاغایێ ئالەکانناوی تایبەت شەرەف ئاغا و مالا ئاغایێ تایفا گەرگەرانناوی تایبەت ژ عەرەبێد غزی شێخ تارم، نێزوکی یەکو دوو بوونە و جارنان ئەڤ شەرەف ئاغا و شێخ پێکڤە دچن وتێن، ڕۆژەکێ شەرەف ئاغایێ ئەلکی دچتە سلاڤیا شێخ تارمی، دبینیتن کو تەیرەکێ شاهین دنیڤا کۆنیدانێ لسەر ئۆتراغێیە. ئیجارێ شەرەف ئاغا پرسیار دکەتن، کو ئەڤ شاهینە شێخ تارم ئێ هەوەیە، شێخ تارم دبێژیتن کو بەلێ ئەڤە تەیرێ منە و ناڤی ژی شەبیبناوی تایبەتە و قەوی نێچیروانە، ئەگەر شەرەف تە دڤێت ئەز بدەمەتە، دا ژ بۆی تە کەوان شکاری بکەتن، ئیجارێ شەرەف ئاغا دبێژتن قەوی قەنجە، تەنبیهی مرۆڤێد خوە دکەن، تەیری دگەل خوە تینن و تێنە مالێد خوە، وی ڕۆژێ دمینتن، دووترا ڕۆژێ شێخ تارم قەوی بیست سوارێد عەرەبان ژ جیرانێد خوە هلدگریتن کو وەرن ئەم بچن کێفیا شەبیبی بپرسین، سوار دبنو تێنە مالێ شەرەف ئاغای و پەیا دبن و رووتنن، کێف کێف شەبیب دبێژن، شەرەف ئاغا دبێژیتن تەییبناوی تایبەت، ئیجارێ پەز سەر ژێدکەن و ئیکرام و ئیعزازێ دکەن، خوەرن ڤە خوەرن، مەسارف، ئێڤاری سوار دبن، شێخ تارم دچتە مالا خوە ڕۆژەکێ دسەکنە، دووترا ڕۆژێ دیسانێ بڕەکێ سواران هلدگرتن و تێنە مالێ شەرەف ئاغای پەیا دبن، کێف کێف شەبیب دبێژن و رووتنن، دیسانێ ئیعزاز و ئیکرام حەتتا دبیتە ئێڤاری، شێخ تارم سوار دبیتن و دچتە مالا خوە، ڕۆژەکێ ل مالا خوە دسەکنە، دووترا ڕۆژێ دیسانێ وەها، خولاسەئێ کەلام، ئێدی پاشی نابڕیتن، شەرەف ئاغا عاجز دبیتن، ڕۆژەکێ دیسانێ دبینتن کو بەلێ شێخ دیسانێ دگەل بڕەکی سواران ژ پێشڤە پەیدا بووی تێن، شەرەف ئاغا ئێدی فیلحال تەیری دخەنقینە و دانیتە نک خوە، دیسانێ شێخ تارم دگەل چەند سوارەکان تێن و لبەر دەرێ کۆنی پەیا دبن و تێنە هوندوڕی سەلاموعەلەیک، ئیجارێ دیسانێ شێخ تارم دبێژیتە شەرەف ئاغای کێف کێف شەبیب ئیجارێ شەرەف ئاغا لاشێ شەبیبی داڤێتە نک شێخ تارمی و دبێژیتن کو هذا شبيبكعەرەبی، نە تۆ بی و نەژی شەبیبێ تە بیتن، ئەڤە چیە مەڕویێ خوە رەش کری، تەیرەک ژ هەوەستاندی، ئێدی ئەڤە موودەیەکە، تە ئەم لبەر پێی هەسپان عاجز کرین، ئیجارێ شێخ تارم دبێژیتن، کو نەوەسان نینن، ڕەسما مە عوربانان هەیە، ئەلبەتتە لازمە ئێدی موددەیەکی ئەم بێنە سەر خوەشی و موددەیەکی بێنە خێراتی، ئەلبەتتە لازمە کو ژ بۆی شەبیبی خێر و خێرات ژی هەبتن، شەرەف ئاغا دبێژیتن، کو دڕیا خودێ هەرچی وە دڤێتن ئەم بدەین ئێدی ژ مە ڤەگەڕن، ئەم عاجز بووین.