در بیان کسب فلاحی و بزر پاشیدن حضرت آدم (ع)
لە کتێبی:
روضة الصفا
بەرهەمی:
میرزا عەبدولقادری پاوەیی (1850-1910)
3 خولەک
682 بینین
یەک ڕۆ سوبح زوود جەناب ئادەم
بابای سەبوک ڕۆح، موبارەک قەدەم
جە دمای تاعەت یەکتای یەگانە
بەر ئاما وە بەر جە خەڵوەت خانە
وێنەی فەللاحان مەیل سارا کەرد
بەزر و نێڵە و گاو، هەم گاوەسن بەرد
جفت بەست ئەو زەمین سەحرایێ کاڵا
توخمش پاشنا و ماڵەش لێ ماڵا
بەعزێ تەر زەمین زیاد هەم کاڵان
پەی کاڵ و مەکاڵ ما باقی ساڵان
هەی مەکەرد وە گاو، گاو پڕتاف مەوەرد
وە یەکجار دەشتێ، دیمادیم مەکەرد
جەی کۆ هەی مەوەرد وە دەوان دەو
جەو کۆ وە نەرمی گاوش مەڎا هەو
وە ئان یەک سات وەی تەور جفتش کەرد
جای هەزار فەللاح بڕی شووم و وەرد
حەوا هەم دایم تماشاش مەکەرد
هەر ساتێ سەڎ جار مەرحەباش مەکەرد
غەرەز، مەزرەعەی ئەو زێد و ماوا
شش ساعەت حاسڵ، نەختش پێ یاوا
ئادەم جە مەزرووع تەعجیل کەرد پەی نان
درەوناش وە داس، نیاش وە خەرمان
جەو دەمدا زەمین خار خاتر خەم
وە ئاواز بەرز واتش یا ئادەم
جەفای ڕۆزگار جەرگم تاونان
نوخشەی بەزر تۆم درەنگ یاونان
گلەت نەبۆ لێم جەستەم پڕ دەردەن
ئەوەند فەللاحان بازی پێم کەردەن
هەزار هەزار کەس جەی وەرتەر ساڵان
ئامان وێنەی تۆ ئی جاگە کاڵان
نەمەندەن قووەی هاز ئەندامم
زوخ هۆر مەشانا نەو زوخاو زامم
وەرنە وە یەک سات وە مەتبووع تۆ
پێم مەیاونا گشت مەزرووع تۆ
بەڵێ، چوون دنیا خەیلێ ویەردەن
دەوران وە مەخلووق، چەند دەورش کەردەن
من هەم جە تەفسیر وەی تەورم دیەن
مەعلوومەن تەفسیر خیلافش نیەن
هەر جە عەهد جان تا عەسر ئادەم
شەست هەزار ساڵەن بێ زیاد و کەم
یەکسەر ویەردەن دەوران فانی
زات بێ زەواڵ هەر تۆ مەمانی
جەو دما ئادەم شای فریشتە خۆ
هۆڵەش بەست وە شاد، خەرمانش کەرد کۆ
جە شنۆی شەماڵ وێنەی بای موراد
شەن دا وە کا دا، گردش دا وە باد
وەختێ وە سەرەن تەمام کەردش پاک
شوکر کەرد وە زات فەرد تەنیای تاک
جە سڕ قودرەت یەکتای یەگانە
هەر یەک دانەش بی بە هەزار دانە
ئەمجار وە شادی کێشاشان وە ماڵ
هەم چەنی حەوا شای شیرین جەماڵ
جەفای ماهـ و ساڵ کەردن فەرامۆش
مەشغووڵ بین وە زەوق شادی و عەیش و نۆش
تا حەوا حەمڵش زاهێر بی جە نۆ
نۆ ماهش ویەرد یاوا وە نۆ ڕۆ
پەیڎا بی قابیل قەبیح قاتڵ
چەنی ئێقلیما جەمین پەڕەی گوڵ
هابیل مەزڵووم مەقتووڵ وە قەزا
چەنی هامشیرەی زشت وێش لێوزا
جە بەتن حەوا و جە پشت ئادەم
هەر چوار وە دوو ساڵ پەیڎا بین وە هەم
قابیل هابیلش دا وە گەردەوە
پەی دنیا قاپی قەتڵش کەردەوە
جەو دما تا شیس موبارەک قەدەم
خوڎا عەتاش کەرد یەک شەو وە ئادەم
نوور موحەممەد، ڕەوزەی ڕێزوانیش
مەدرەخشا چوون خوەر نە ڕووی پێشانیش
هەر کەسێ یەکجار بویناش وە چەم
نمەشیش جە یاڎ تا «يوم العَدَمعەرەبی»
حەوا تا بیست ساڵ ساڵێ دوو فەرزەند
مەوینا وە حوکم زات خوڎاوەند
چوون حوکم قەدیم دانای شەکوور بێ
یەکێشان ئوناس، یەکێ زکوور بێ
ئوناس ئێمساڵ وە ئەمر جەببار
نێکاح مەکەردن پەی زکوور پار
ئوناس پارین بێ غوسسە و خەیاڵ
مەکەردن هام جفت زکوور ئێمساڵ
غەرەز، وەی تەرتیب ئەولاد ئادەم
زیاد بین تەمام، جیا بین جە هەم