شنیدن آواز شیرین خسرو را
لە کتێبی:
شیرین و خوسرەو
بەرهەمی:
خانای قوبادی (1704-1778)
6 خولەک
383 بینین
سا کە شەهەنشای بەزم بۆ عەبیرین
شنەفتش بەی تەور فەریاد شیرین
هەرچەند کە نەدی ئەو شێوە و ڕەنگش
بەڵێ دەرساعەت شناسا دەنگش
فەرماش تا جە بەزم خەرگەی بۆ عەنبەر
نامەحرەمان گشت بەرکەوان وەبەر
شا وات بە شاپوور: نەمەندەن هۆشم
چمان ئاما دەنگ شیرین نە گۆشم
عەرز کەرد وات: بەڵێ دەنگ شیرینەن
مەرهەم نومای زام دڵەی خەمینەن
شا فەرماش شیرین ڕشتەی ئیلاهی
ئاوەردەن تەشریف بە خەرگەی شاهی
وێنەی عەییاران ئەو پەروین پایە
کەفت نە خاکپای خوسرەو چون سایە
سا وەختێ شا دیش ئەو نادیرەی دەور
کەفت نە خاکپاش چون شیرین بەی تەور
جە شادیی ئەو شۆخ شیرەی شەکەربار
یاواش بە فەرقەد فەرق ئیفتیخار
جە سوبوک ڕۆحی و بوردەباریی ئەو
زیاتەر جە حەد مەمنوون بی خوسرەو
چون شیرین بەی تەور بی بە هامڕازش
کێشا بە سەد دڵ فراوان نازش
شا کەرد جە دمای ئەو دڵنەوازی
تەقازای بازی، ماچ و دەستبازی
جەناب عولیای کڵاف سۆسەنی
شاباز شەش دانگ شۆخ ئەرمەنی
پێ نەبی ڕازی، ڕوو ئاوەرد بەهەم
پڕ کەرد جە ئەسرین جوی بەحرین چەم
عەجەب مەند خوسرەو جەو دیدەی سێوەنگ
ئەووەڵ جار شاد بی، ئاخر خاتر تەنگ
عەرز کەرد بە خوسرەو نیهانی شاپوور
واتش: چون شەمع شۆخ شا دەستوور
هیچکەس نە باخش نۆبەر نەکەردەن
چون گوڵ نە گوڵزار عیسمەت پەروەردەن
مەحرەمێ چون باد بۆ موشک سەحەر
نە حەڵقەی زوڵفش نەکەردەن گوزەر
ئیسە ئەو دڵپاک جون حۆریی بەهەشت
جە دراز دەستیی شا متەرسۆ سەخت
پەی چێش؟ تا ئیستە چون شاسواران
بە عەرز و سیرەت دنیاش ویاران
شا چون پێ زاناش شیرین بێ نیکاح
ساحێب عیسمەتەن، نمەبۆ سەڵاح
خوسرەو بە سەوگەند عەهد و وەفا بەست
بە میوەی باخش نمەکێشوون دەست
تا جەم نەکەروون شاهان بە ئیعزار
ناوەرووش بە عەقد ویم بە عیزز و ناز
بەڵێ چەنی هەم ئیمشەو تا بە ڕۆ
بنۆشیم شەراب شیشەی عەنبەر بۆ
پەی چێش؟ ئەی دنیا هەرچەند ڕەنگینەن
فائیدەش نیەن، مەرگ نە کەمینەن
یەک شەو دنیا بویارمێ بە شاد
نە کەی ممانۆ سوب، نە کەیقوباد
ئەی عەهدە شنەفت جە شا چون شیرین
پڕ تەبەسسوم کەرد غونچەی عەبیرین
دەس بەرد پەی چارشەو هۆردادا جە سەر
دەرخشان چون قورس دوو هەفتەی قەمەر
نە فەرق قوللەی موشکین جە سەردا
وەردا چون ئەژدەر وە ڕووی کەمەردا
نە پای ئەو قوللەی موشکین بێز ئەو
مدرەوشا حوسنش وێنەی شەمع شەو
نەخش وەنەوشەش نە ڕووی یاسەمەن
مبەخشا بۆی موشک مودبیرەی خوتەن
شەهەنشا سا دیش شیرین بەو ڕەندی
بەو شێوە شیرین، بەو دڵپسەندی
جە نەشئەی مەیگوون لەبانش چون مەست
بەسەر غەڵتیا، جامش کەفت نە دەست
خێزنا شۆخیش بەو تەور ڕەستخێز
کەفت جە ئیختیلات خوسرەو پەروێز
وەختێ مکەردش بە خۆش ئەندازی
موعەنبەر زوڵفش وە پێدا بازی
هەرکەسێ مدی مکەرد تەماشا
عەقڵ و سەبر و هۆش لێش مکەرد حاشا
ئاخر جون خوسرەو بێ جەنگ و دەوا
چون زوهرەو وە بورج موشتەری یاوا
خێزا چەنی ئەو ڕشتەی سوبحانی
شورووع کەرد ئەو شەو بە میهرەبانی
هۆشش پێ نەمەند، جە شەوقش بی مەست
گا مبۆساش پا، گا مبۆساش دەست
گا عەنبەر جە چین زوڵفش مماڵا
گا لیمۆش مگەست، گا لێش ملاڵا
گا دەستەی نەرگس مدا بە دەستش
گا سورمە منیا جە دیدەی مەستش
گا ماوەرد وەبەر جە دەس بازوانەش
گا مبۆسا خاڵ پای لووتەوانەش
گا منیاش کڵاوزەڕ نە کەللەی سەر
گا خرخاڵ نەپاش بەر ماوەرد وەبەر
گا مگرت وە دەس شەمامەیی لیمۆش
گا گا مکەرد واز یەخەی عەنبەربۆش
گا زوڵفش جە لوول خاو مکەردەوە
گا تافتەی قرمز لێش مدڕدەوە
گا ماوەرد نە وەر شەم پەی تەماشاش
گا مکەرد زەریف سەیر جە سەر تا پاش
ئەو شەو ئەو خوسرەو ئەو شای دەریاکێش
بەی تەور کەفتەبێ گلاراوی پێش
مکەردش خەیاڵ سەراسیمە تەور
هەردەم مواتش ئەو نادیرەی دەور
یانێ بە شیرین جەمین گوڵ بێز بۆ
یە ئەو دلارام ساوای نەوخێز بۆ
ئید موات موست نە گەردوون گێسووش
دەم منیا نە دەم، بۆ منیا نە بۆش
مواتش: شیرین شۆخ شەکەرڕیز
یە تۆنی فیدای باڵات بۆ پەروێز
ئاخر ئەو دوو شۆخ ئاڵای شۆخ و شەنگ
شەقەی ماچشان مشی بە فەرسەنگ
ئەمما کە شیرین ڕاگەی حەقشناس
پاس دوڕ مکەرد جە مەودای ئەڵماس
هەرچەند کە خوسرەو لێش لاڵە مکەرد
شیرین جە لالەی ئەو بازی نەوەرد
ئەو شەو تا بە سوب هەر مژەندن ساز
خوسرەو ملاڵا شیرین مکەرد ناز
سا بەی تەور هەفت ڕۆ شیرین و خوسرەو
کەردن بە هەم عەیش هەر ڕۆژ و هەر شەو
بێ پەروا جە دەرد ئەی دنیای بادی
ویاردشان عومر شیرین بە شادی
جە دمای هەفت ڕۆ شای دارا نەبەرد
ئاما ئیرادەی موراجەعەت کەرد
فەرماش کەژاوە جە چۆی سەندەل ساف
ئاموودەی گەوهەر، ناو پەردەی زەڕباف
کەردشان وەش بۆ بە موشک و عەنبەر
پەی ئەو گوڵ ڕوخسار شۆخ لەب شەکەر
خەراما شیرین چون مای دوو هەفتە
شی نە کەژاوە چون گوڵ شکوفتە
چون ماهـ مکەردن چۆگە حیسابش
سوپا چون کەوکەب کەفت نە ڕیکابش
جەودما خوسرەو دارای لاڵ کەمەر
وێنەی جڵەودار کەفتەبێش نە وەر
خاسەی غوڵامان سەمەن بۆی سادە
هەمڕاهش چەنی چەند کەس شەهزادە
چون ڕیکاب شاتر چەنی کەژاوە
پیادە بی ئەسپ مشین بە ڕاوە
تا چەندی بەی تەور شەهەنشای جەم کێش
یاوا بە مشکۆی موشکین عەتر وێش
دڵشاد بە شیرین نیشت وەبان تەخت
مونەججیم باشی تەڵەب کەرد بە جەخت
تا کەرۆ حیساب پەرێ تەدارەک
کامین ڕۆ نەحسەن، کامین موبارەک
شایەد کە ئەو شۆخ شیرین غەمزە و ناز
باوەرۆش وە زەبت وەسڵش بە ئیعزاز
مونەججیم بە حوکم زیج و ئوستورلاب
پەی سەعد و نەحسش ساعەت کەرد حیساب
وات: چون شەهەنشا فرە بە سۆزەن
ڕۆی فەردا سوبحش تەمام فەیرۆزەن