بنای قصر شیرین و رفتن شیرین به آنجا
لە کتێبی:
شیرین و خوسرەو
بەرهەمی:
خانای قوبادی (1704-1778)
4 خولەک
578 بینین
تووتیی سوخەن سەنج نامەی دڵپەسەند
جە مینقار تەبع بەی تەور ڕێزا قەند
شیرین چون بە شار مەدائین یاوا
مشکۆی خوسرەو کەرد بە دەوڵەت ئاوا
جە دمای مانگێ شنەفت ئەی خەبەر
کە پەروێز بەور سکەندەر ئەفسەر
جە خۆف هورمز کەرد جەلای وەتەن
قەدەم بەرد چون باد بە موڵک ئەرمەن
جەو سەبەب بێحەد گران بی دەردش
یاوا بە گەردوون هەناسەی سەردش
پەشێو بی دەستەی زوڵفان لوواش
خەم بی چون چەوگان باڵای نەوتووڵش
تا چەند ڕۆ بەی تەور بە خەم ویارا
جە دوودی ئاهش ئاهیر موارا
شای شەکەر ڕازان زوڵف بۆم عەنبەرین
ڕەم کێش ڕەندان شێوە و شەوق شیرین
هەر ساعەت موات ئەوڕۆ نە ئاودا
من مدام کۆی میشک وە ڕووی ئافتاودا
ڕەعنا سوارێ چون سەوڵ ساوا
ئەوڕۆ جە ئاودا ئەو بو من یاوا
وەی من نەزانام خوسرەو بە وێشەن
وێڵ بیەن وەی تەور مەیل من پێشەن
تمەز خوسرەو بی ئەو دارا شکۆ
بەرشی جە دەستم، لێڵایم لیڵ بۆ
تا بە دیدە و دڵ جەودەمدا دەردەم
گەرد خاکپاش بماڵوون وە چەم
سەوڵ سۆسەن خاڵ شای جەمین لاڵان
پەی خوسرەو بەی تەور مکەرد خەیاڵان
پەی تەشریف شا دنیا و دینش بی
«دائم الاوقاتعەرەبی» زاری و شینش بی
ئاخر ڕوێ وات جەی مشکۆی خاپوور
یەکسان بیم خەستە و بیمار و ڕەنجوور
یاقووت ڕەنگم جە توغیان دەرد
زەرد بیەن تەمام چەن کارەبای زەرد
جە جایێ هیجران دیدەنیی پەروێز
جە جایێ سەبوون گەرمیی ڕەستاخێز
ئەرواح لێم سەندەن دەردمەن کاری
موازوون جە گیان شیرین بێزاری
ئەم موقەڕڕەبان جەم قەدر خوسرەو
خاسەی غوڵامان دەوڵەت سەرای ئەو
مونقادن بە ئەمر ئەو قەزا شیەم
دنیا و ڕۆزگار مداران بە چەم
قەسرێم دەرکارەن چون قەسر قەیسەر
تێشدا بۆ ئاوێ چون حەوز کەوسەر
بەڵێ بە شەرتێ ئەو قەسر بێگەرد
جاگەش لەیلاخ بۆ، هەواش فرێ سەرد
پەی چێش من دایم چون ئاهووی چینم
پای جەبەڵان گیڵ، لەیلاخ نشینم
نەواچان جاگەش بۆ مێشک مشکۆن
پەی من ئەی مشکۆ بەتەر جە پشکۆن
مەنسووبان شای فەرخوندە ئەختەر
واتن هەی نەمام نەوخێز نەوبەر
خوسرەو لاڵ پۆش دەور زەمانە
ڕاستەن کە واتەن قەسرێ شاهانە
جە هەر مەکانێ تۆ بوازۆت دڵ
بسازیم پەرێت ڕەنگینتەر جە گوڵ
فەرداش ڕۆش سەعدەن ماوەرمێ میعمار
میعمار کام میعمار، بە غایەت هوشیار
بە جایێ مەرغووب ساف بۆ عەبیرین
مسازیم پەرێت یەک قەسر شیرین
«القصهعەرەبی» یاران سەراپەردەی شا
مەخفیی جە شیرین ئەوڕۆ سەحەرگا
بە خەڵوەت تەڵەب کەردن میعمارێ
میعمار تەڕ دەست شیرین دەسکارێ
واتش شەخسێ یە چەندێ وەختەن
پەی قەزای ئێمە یاوان جە ئەرمەن
شەخسێ جادووکار مەردوم فرێوەن
دامیار سەخت، بەدتەر جە دێوەن
ئەر واچۆ بە چەرخ بۆ سەرنگوون بەر
ج مومکین جە ئەمر ئەو بەرشۆ وە بەر
سامیری سیرەت، فسوون سازێوەن
چون سورخ عەییار حیلە بازێوەن
جە ئێمە قەسرێ شاهانە دەستوور
ئەو دەرکارشەن ئارۆ بە زەروور
موددەما ئێدەن ئوستای خیرەدمەند
مەرد ساحێب هۆش، دانای دڵپەسەند
پەیش تەعمیر کەری قەسرێ نە جایێ
تەمام شۆرەزار، خراپ هەوایێ
هەرچیت زەروورەن جە زەڕ و زێوەر
جە فەرش و فرووش، جە ئەسپ و ئێستەر
سیوای دەس موزدت بستانە هاڵا
جە ئێمە ئارۆ بەڵکە دوو باڵا
میعمار «حسب الامرعەرەبی» ئەوان نە جایێ
جایێ بەد هەوا، دۆزەخ ماواێی
تەعمیر کەرد قەسرێ ئاڵای عەنبەرین
مەنشوور بی ئەو قەسر بە «قەسر شیرین»
جە دەمای تەعمیر ئەو قەسر ئاڵا
سەوڵ سۆسەن خاڵ زەڕ ستوون باڵا
فەرماش ئەی ئەسباب بە ئاهیر سوفتەم
ئەی فەرش و فرووش بە میرات کەفتم
دوور جە گیان شای کەیخوسرەو دەستوور
بەرکێشان وەبەر جە مشکۆی خاپوور
یەگجار من یاران جە تاسەی خوسرەو
جە بێ شۆنیی ئەهل شووم مشکۆی ئەو
بەو تەور عاجزم کارێ ئامان پێم
بە خودا ڕازیم من بە مەرگ وێم
پۆل پەرستار زوڵف بۆ عەنبەرین
ئەی توند و تاڵی چون دین جە شیرین
گشت هوجووم وە پای تەختش ئاوەردن
شاهانە دەستوور یا بۆسش کەردن
واتش هەی شۆخ شیرین غەمزە و ناز
شای شێوە خاسان، شەکەر ڕێزەی ڕاز
بیلا بە دەستوور دڵداری نیەن
یە ڕەسم و ئایین دۆستداری نیەن
چون تۆ شیرینێ شای نەونەمامان
بە توندی و تاڵی بەرشۆ جە لامان
شیرین وات ڕەوەند جە گشت کارتان
خودا بێزار بۆ جە کردارتان
ئێد وات پا نیا نە پشت گوڵ گوون
قەدەم بەرد بەو قەسر باڵا زەڕ ستوون
شەکەر لەب چۆگە جە دووریی خوسرەو
شین مکەرد بە ڕوو، مناڵا بە شەو