رموزات حضرت لقمان علیه السلام
لە کتێبی:
کۆمەڵەی شیعری فەقێ قادری هەمەوەند
بەرهەمی:
فەقێ قادری هەمەوەند (1830-1890)
3 خولەک
598 بینین
«حسب الارادهعەرەبی»ی شای «عظيم الشانعەرەبی»
عەبد مەملووک بی حەزرەت لوقمان
یەک ڕۆ مالیکش بە لوقمان فەرما
توخم کونجی پاش تۆ نە فڵان جا
لوقمان هۆرێزا پەی نیکتەسەنجی
توخم جەوش کاشت نە تەنخوای کونجی
وەقتش حولوول کەرد، سەیید لوقمان
پەی گەشت زەرعش لوا بە سەیران
یاوا بە مەزرەع بە دەوان دەو
دیش نە جای کونجی یەک مەزرەعەی جەو
واتش بە لوقمان بە لەفز فەحشا
من کونجیم واتەن، تۆ جەوت پاشا
مەعلووم بی جە تۆ وەی تەور خیانەت
ها بیت موستەحەق جەزای ئیهانەت
وەی تەور دا جەواب ئەو ساحێب ئیرشاد
جە وەقت حاسڵ، خەرمەندەی حەساد
ئێدەن نیازم بە توول ئەمەل
«كُلاًعەرەبی» بە کونجی مەبۆ موبەددەل
واتش بە لوقمان ئەی حەرف بێ جا
ماوەری بە نوتق، نەداری حەیا
کەی نە توخم جەو کونجی مەدۆ بار
کەی کونجی نە جەو مەنمانۆ ئەسمار
جەودما لوقمان ستانا فرسەت
بە مالیک وێش وات هەی بێ مروەت
سادر بی جە من جوزئی خیانەت
وەی تەور نمانای کوللی ئیهانەت
هەم تەحقیقت کرد مەزرەعەی دنیا
نە گەندم گەندم، نە جەو جەو پەیدا
ئەمما نەزانای فیعل دنیەوی
مەیۆ بە حەساد یەوم ئوخرەوی
تۆ نە دنیا بەزر بەدی مەپاشی
بە نێکیی ئوخرا هەم نە تەلاشی
لوقمان مەولای وێش بە شەهد گوفتار
نادیم کەرد، جە خواب غەفڵەت بی بێدار
ایضا
سەیید لوقمان پەرێ ئیمتیحان
یەک گوسفەندێ سپەرد بە لوقمان
واتش زیبحش کەر دەرلەحزە نەی جا
کەشف کەر جە قوبح و ئەشرەف ئەعزا
جە هەردوو یەک شیش کەباب کەر بریان
باوەرە پەرێم تەعجیل بە دەوان
لوقمان کەردش زیبح حەیوان بە چالاک
دەرلەحزە هەم قەلب و زوبانش کەرد پاک
هەر دوو دا نە شیش کەردش بە کەباب
بەردش پەی مەولا بە تەعجیل و تاب
واتش یە چێشەن؟ وات دڵ و زوبان
واتش یانێ چێش، وەسفش کەر بەیان
واتش هەردووشان ئەشرەف ئەعزان
بەو شەرت سالم بان جە ئەمر جیهان
ئەر زوبان نە فەحش، دڵ نە قەسد بەد
بکەن ئیجتیناب مەحفووزەن جەسەد
ئەگەر عەکس کار سەردا جە هەردوو
زەلیل مەبۆ کول ئەعزا موو بە موو
هەر گا وەی تەورەن جە بەین ئەعزا
دڵ و زوبانەن هەم زوشت و زێبا
مەر ئێدەن حیکمەت هەی دەروێش خام
تۆ زەلیل و خوار جە بەین عەوام
جەودما مەولای لوقمان بە دڵ شاد
هەم تەحسینش کەرد، هەم کەردش ئازاد
ایضا
یەک ڕۆ یەک شەخسێ نە ڕووی حەقارەت
بە چیهرەی لوقمان کەردش ئیشارەت
ئەو بە فەراسەت دەر لەحزە زانا
جەواب دا بەو مەرد بە دانش و ڕا
وات ئەر لەب بزورگ، نوتقم باریکەن
قەلبم ڕەوشەنەن، ئەر ڕووم تاریکەن
دەر لەحزە ئەو مەرد نادیم بی جە کار
نەو ساحێب شوعوور پڕ بی شەرمەسار