babetî1
řuknî pêncemîn
Li pirtûka:
Baranî Řeḧmet
Berhema:
Mela Ebdulkerîmî Mudeřîs (1901-2005)
5 Xulek
796 Dîtin
řuknî pêncemîn be îstîqamet
baweře bewe řaste qyamet
em dunya eřwa ’alemêtir dê
cezay kirdewey tyada dête cê
herkes cezay xoy pê ega serpak
xirap bo xirap, çake lebo çak
pêy nîşan dawîn seyîdî sadat
lebo hatnî be’zê ’elamat
wekû bêreḧmî gewre û serdaran
wekû bêşermî lay herzekaran
ferman edrête destî na’ehil
’îlim kem ebê û ẍałb ebê cehil
zor ebê mekir û ẍeş û xeyanet
kem ebê řastî û wefa û emanet
ladanî ewlad le řêgey sewab
bê edeb ebin legeł dayk û bab
be pêçewane beşer ebînîn
emîn be xa’în, xa’în be emîn
dunya piř ebê le fesad û şeř
xoşî namênê bo diłî beşer
însanî ’aqił mebhût û ḧeyran
sergerdan ebê le wez’î zeman
řabûrê belay qebrêkî noda
ełê xozga min ebûm lew cêda
bêcge lemane yête ser bîsat
lebo qyamet gelê ’elamat
wekû fermûye tewaw řû eçê
sê parçe zewî namênê le cê
yek le xorhełat, dû le xorinşîn
sê le cezîrey ’ereba yeqîn
wek derkewtinî sefyanî kafir
wekû derçûnî decałî saḧîr
wek derkewtinî mehdî lew dema
legeł nizûlî ’îsa le sema
hatnî «yi’ecucErebî» û «mi’ecucErebî» be cefa
derçûnî «dabّةErebî» le xakî sefa
hem hełatnî řoj le xorinşîn
be ẍeyrî ’adet wekû eybînîn
dunya piř eka dûkełêkî řeş
le ’eden deryê agirêkî geş
lepaş emane nefxî «fyalsّwirErebî»e
katî wêranî dunyay me’mûre
kêwanî zewî şî ekirênewe
asmanekan epêçrênewe
zewî egořê be deştêkî saf
tyaya namênê larî û îxtîlaf
paş muddey çil sał çołî me’mûre
zîndû bûnewe be nefxî sûre
lepaş beyanî be’zê ’elamet
le pêş beyanî wez’î qyamet
wez’î berzext bo ekem beyan
leser beyanî ’ulemay e’yan
însan lew wexta xerîke bimrê
eger le řîzî çakan bijmêrrê
mujdey pê eden firîştey exbar
be řeḧim û lutfî xalîqî ẍeffar
paş mirdin řoḧî eben be sefa
bolay eřwaḧî zumřey ’urefa
xwa nekerde ger le napakane
cêy tane û lomey mela’îkane
paş mirdin řoḧî eben be zeḧmet
bolay eřwaḧî ehlî me’syet
«walḧasil» řoḧî zor xeberdare
le eşqyaye ya le exyare
le ḧałî laşey hem baxebere
şorîn û birdin lebo meqbere
emma nazanê xoyetî ebrê
heta le qebra baş qerar egrê
***
ke dayanpoşî le qebrî tenga
becê ma le jêr ew sya senga
agadar ebê le eḧwałî xoy
ke xoy mirduwe qebre bû be cêy
ca dê beserya wez’î gořewşar
lepaş em wez’e wez’î pirsyar
yanê firîştey su’al dêne lay
lebo teḧqîqî baweřî dunyay
xwa û pêẍember, îmam û dînî
kên û kameye? çîye ayînî?
ger cwabî dawe be başî azad
fewren qebrekey bo ebê guşad
lelay ew ebê be sara û be deşt
pêy nîşan eden cêy xoy le beheşt
eger nezanê beyanî cwab
mubtela ebê be êş û ’ezab
ya ebřêtewe le qebra ’ezab
ya dewam eka ta řojî ḧîsab
herçî naxoşî û xoşî mirduwe
hemûy bewêney ḧałî nûstuwe
ewza’î řoḧe eḧwałî ẍeybe
lay xuda sehle û berî le ’eybe
eme berzexe ta katî meḧşer
ḧeyatî taze dêto bo beşer
wekû zû witman be nefxey dûhem
zîndû ebnewe mexlûqat sercem
zahîrî nusûs îfade eka
be’is be cem’e bo hemû ecza
gird ekatewe hemû e’zay to
êsk û řeg û goşt, wirde eczay to
ew e’za kobin ya pirj û biław
xuraw ya sûtaw ya be xak řizaw
maddey eczakan hemû mewcûdin
meşmûlî ’îlmî xuday me’bûdin
gird bin ya biław lay ew bêferqe
’alim û qadir xalîqî xelqe
be řîwayetî mefhûmî ḧedîs
ke fermûyetî řesûlî ře’îs
cuz’ê le laşe le řizan dûre
be «’icb alzّnib» nawî meşhûre
leser ew cuz’e endamî însan
dirust ebnewe be řêkî dîsan
gişt kes ezanê kêye û kuřî kê
ehlî şar buwe ya dewar ya dê
çon bû řeftarî le dewrey dunya
çare řûnak bû ya çare sya
***
řûnak ebê erz be tecellay zat
mexlûqat ebrên lebo ’eresat
mexlûq ekewne tirsan û dehşet
dayan epoşê ḧîcabî weḧşet
herkes meşẍûłî nefsî nefsîye
xembarî êş û derdî şexsîye
ca tika eka seyîdî serwer
bo řizgar bûnyan le hewłî meḧşer
ca wêney bałdar defterî e’mal
êt leser emrî xuday «zî alcilalErebî»
edrête destî řastî su’eda
wer’egirin mujdey eltafî xuda
herkes bedbext bê edrête destî
çepî lelay çep ya lelay piştî