şêx marfî qazanqaye

Li pirtûka:
Gencîney Merdan
Berhema:
Zêwer (1875-1948)
 4 Xulek  780 Dîtin

le sadatî ḧuseynî, merdî meydanî muruwet û sexawet şêx marf kuřî şêx muḧemmed emînNava taybet, danîştûy dêy qazanqaCihye bû. zatê bû besexaw kerem û beşaşet û řûxoşê û mîhman newazî û în’am û îḧsan, yeke pyawî zemanî xoy bû. menaqîbî zore, bo nimûne çend menqebey enûsim:

1 - řojê le bazařî suleymanî leser dûkanî ḧacî ’ezîzî qaranqayeyî danîştibû, sełteyekî tazey dyarbekirîy leberda ebê ke ew zemane bawî bû, hemûy besurme çinrabû, taze peyda bûbû. pyawêkî caf belaya řa’ebûrê çawî be sełteke ekewê, ḧezî lê eka, eçête berdemî şêx marf we eynasê, ełê kake em sełteyet lekwê senduwe? ewîş ełê le şabazim kiřîwe, dûkanekey le qeyserîye. kabra eçê pirs eka, dûkanî şabaz eduzêtewe pirsyarî sełte eka lew nimûneye ke çawî pê kewtibû, neymabû. dête lay şêx marf ełê kake şabaz sełtey nemawe, le cêgay tir lem çeşne şik nabey? şêx marf ełê zorim ḧez lem sełteye ekey? ełê bełê. «fura»Erebî sełtekey da’ekenê eyda be kabray cafe, ełê biřo mubarekit bê, hîç pareşî pê mede. cafe her lewê sełteke leber eka û eřwa le nirx û qîmet napirsê. ke eřwa pêy ełên eto ew zatet enasî? witî newełła! wityan ewe şêx marfî qazanqaye bû. kabra witî keyfî xoyetî, min be meramî xom geyştim. lepaş sałê cafe maynêkî nayabî cins bedyarî ebat bo şêx marf le qazanqaye. ewîş dyarîyekey lê qubûł ekat, dûbaře xełatî ekat. lepaş ewe cafe bû be muxlîs û xidmetkarî şêx marf.

2 - carêk pyawê le germyanewe tancîyekî bedyarî bo dênê. leberçawî kabra zor medḧî tancîyeke eka ke diłî xoş bêt. wextî geřanewe destê lîbasî nayab legeł sed qiranî daye. ’erzyan kird bo tancîyek ewende bibexşî, hemû dewłetî dinya beşt naka. ełê le germyanewe be’omêdî min ewende řêgaye tancîy hênawe, ebê minîş bedłixoşî řewaney bikemewe.

3 - hemû; sałê şêxanî suleymanî bo seyran û tefeřřuc eçûne qazanqaye, muddetêk besefa û xoşî řayan ebward. sałêkyan ke hatnewe bîst sî ser meř û beranî qawirmey dabû be pyawekan û te’elluqatî neqîb şêx mistefaw be seyîd ḧesen û seyîd ’umer û baqîy şêxan.

sałêkyan ke eçin bo qazanqaye le mizgewtekeya hemû meşẍûłî suḧbet û şeřeşûtî û şeřetrê ebin, xidmetkarêkî dêt ser exate binagwêy û ’erzî eka ke kuřeket mird. ewîş ełê deng meke, kes dengî lêwe neyêt, mela bang ken bîşwa û çend kesê biçin qebrî bo hełbikenin bînêjin. kurketan ledemewe bêt herçî xirape pêtan ekem. xidmetkar eřwa. wekû qisekanî ew îşî kuře mirdûyan dirust kird, neyhêşt mîwanekan pê bizanin newek keyf û ’uşretî xoyan dwabkewn û becêy nehêştin, neçwe małewe heta şew yekê be neqîbî gut, ewsa serxoşî û te’zîyeyan lê kird.

carêkyan leweqtî suḧbet û keyfê ke şêxan eyankird, xełqyan exsite naw ḧewzekey mizgewtewe. mîwanêkî kurdî hatbû dyarîyşî bo hênabû. şêx mustefay neqîb pałêkî pêwena xistye naw ḧewzeke. şêx marf çawî lê bû řay kird be sełtey surme û keway taqewe xoy fiřêdaye naw ḧewzekeda pêy gut kake ’aciz mebe, neqîb wa minîşî xiste naw ḧewzekewe, legełî kird be yarî û şeře’aw. ke hatne derê kewaw sełtekey dakend day be kabray kurde, nardî le małewe cilyan bo hêna leberî kird.

şêx marf zor meraqî řawî hebû, xusûs řaweberaz. bew wasîtewe da’îma penca seg û gemał û tûłe û tancîy hebû. sê çwar mał miskên terxan bûn xidmetî ew seganeyan ekird. mesrefî ew hemû segew ew małane beqeder mesrefî dîwaxanî ḧatemî meşhûr bû, çunke ḧatem eger kesê řûy bikirdaye małî xidmetî ekird, ew mesrefîşî da’îmî nebû, em da’îma mîwan řûy le dergay ekird. ẍerqî řeḧmetî xwadîy bê.