zanyarîyekan

kesanî naw em dastane:

* ejdehak: şa

* goto: serkirdey leşkirî ejdehak

* lolo: wezîrî ejdehak

* lasîrab: cařçî koşkî ejdehak

* modon: cadûger

* kawe: asniger

* gurdo: kuřî kawe

* sara: jinî kawe

* piştiko: hawřêy gurdo

* zêmrî: gořhełken

* zamawe: gořhełken

* karda: cûtyar

* madya: cûtyar

* karun: şwanî ajełekan

* kardux: aşewan

legeł:

* xeznedarî ejdehak

* komełanî xełk

* tarmayî mirdin

* dengî sê kaseser

* sê tarmayî mirdû

* sê řêbwar

* pasewanekanî jûrî ejdehak

* serbazêk

* mîllet.

cêga û kat:

kurdistan, 600 sał pêş mîlad.

têbînî:

* nawî zorbey pałewanekanî em dastane, lenaw ew nawaneda hełbijêrdirawin ke le konda le netewey kurd û nawçekanî nirawin.

* kêşî hemû honrawekanî em dastane têkřa (kêşî pence)y «4+4»n û biřgekanî bem core ejmêrdirên:« - - - - - - - - » yan nîwey « - - - - »

* çonyetîy peywendîy beserhatekanî naw em dastane leřûy mêjûyîyewe, tenha peywendîy xo bestineweye be efsanekeyewe bew şêweyey lenaw kurdewarîda biławe, egîna wekî tir hemûy le zadey bîrî huner xoyetî û corî lêkdanewe û zimanî qisekirdin têkřa le seretawe ta kotayî etwanîn biłêyn «lêkdanewe û zimanî» em sedeyeye.

* em berheme leber destî xwênerî xoşewîstidaye, seretay despêkirdinî egeřêtewe bo naweřastî sałî 1969 û tewawkirdinî le kotayî heman sałda, nek 1971, eme cige lewey şwênî hendê tablokanî em dastane û lenêwan giftugoy pałewanekanda derbiřînî sakar û sade hen ke zyatir xom wîstûmin bem core bimênnewe, betaybetî ke berhemeke bo ser şano amade kirawe, le layekî tirîşewe her bew corey le katî xoyda nûsîbûm, hêştimewe û hîç destikarîyekim tya nekird wîstim em berheme bixeme berçaw.

* em berheme nyaz waye le paşeřojêkî nizîkda le layen tîpî temsîlî komełey huner û wêjey kurdîyewe, le şano bixrête ser şano, dway ewey ke derhêner «mixirc», çaw be sertapay tabłokan hemûyda egêřêtewe.

* ebê lêreşda le diłewe supasî germuguřî hawřêyanî xoşewîst û edîb kak «celal mîrza kerîm» fermanber le wezaretî řageyandin û kak «kemał ře’ûf miḧemmed» bikem ke le cêbecêkirdinî yarî dedan û yarmetî da bo çap kirdinî em dastane le layen wezaretî nawbirawewe, diłsozane koşşyan bo kirdim.

—ş. bêkes

xwa û firîştekan:

ew xwa û firîştaney lem dastaneda nawyan hatuwe serçawekanyan dastanekanî konî řojhełat û betaybetî efsanekanî dewrî somerîyekane.

(dastanekanî řojhełatî naweřast û wiłatî řafdeyn nûsînî zanay benawbangî îngilîzî «simu’îl hinrî hûk» (Samuel Henry Hooke) mamostay xwêndinî dastane konekan le zankoy lendenda, gořînî bo ’erebî: yusif dawid ’ibdalqadir, çapxaney dar alcimhurye, 1968.)

* ehremen: xway şeř

* anana: firîştey asman

* nana: xway mang le ûr

* nîtî: pasewanî cîhanî tarîkî jêr zemîn

* înkî: xway cadûgerî û ḧîkmet û dirustikerî dinya

* oto: xway řoj

* namo: xway derya

* anlîl: le hemû firîştekan gewretir û xway xoşî û feř û pît

* aşnan: xway kiştukał û deẍił û dan

* lehar: xway ajeł

* simkan: xway şax û kêw û xawen desełat

* maşo: ew řîze şaxanen ke awî mirdinyan lêye

* zû: kuşnidetrîn bałinde, bepêy efsanekanî ew serdeme