zikir شمەای az ḧalat û ḧikayt silman fars û çigungî risîdin aw bih astan ḧizirit ﷺ
Li pirtûka:
Rewzetul Sefa
Berhema:
Mîrza Ebdilqadirê Paweyî (1850-1910)
13 Xulek
296 Dîtin
bełê řêwayet řawî gişt řasen
xisûs fermûdey êbin ’ebbasen
selman tîfłê bê taze řesîde
tał û tirş wezi’ dinya nedîde
ferzend yek şexis, mecûs ummet bê
şexsê dewłetmend ateş perist bê
caş ne yek qerye away ’eyan bê
yek sa’et qerîb we êsfehan bê
çûn merd mun’êm derûn bê dax bê
saḧêb mezre’e û bustan û baẍ bê
daym wêş meşî be şadî û mezaq
pey ser peristî mezre’e û erzaq
qerarş da bî we bê çend û çûn
selman ce yane neşo we bîrûn
şewan ta we řo ne toy kaşane
xidmet guzar bo ce ateşxane
her sub ta êwar mesûza ayr
biłêseş meşî bahêr we bahêr
wêney xadêman xidmet mekerdiş
daym we ateş sucde meberdiş
ta yek řo baboş ferma ey ferzend
nûr dîde û dił ’ezîz diłbend
aro we te’cîl to bişo we ber
mezre’e û xerman serperistî ker
bełam dexîlim zû biker ’ewdet
ba nebo namayt pey min be zeḧmet
selman axêz kerd we bê mudara
çûn weḧiş sersam řû kerd we sara
ce naga řaş kewt we kilîsayê
kilîsay qedîm şîrîn nimayê
rehbanan be’zê naqûs mejendin
be’zê hem êncîl ’îsa mewendin
selman sersam mend ce aynşan
ce şuẍił ta’et wezi’ dînşan
ḧeyran bî ce deng êncîl wanaşan
xwelase kem kem meşî we laşan
wat be řahêbê ye çi dînêwen
’eceb destûrê dił guzînêwen
rahêb wat bełê ye dîn ’îsan
her kîş qedîm tersa û kilîsan
her kes wey dîne aşna mebo
bê guman nezdîk we xuđa mebo
selman ne diłda wat be sermestî
êđ xasen ce dîn ateş perestî
dîsan hem persaş ce řahêb xeber
watiş î mêllet ce ko hen fêşter
rahêb wat fêşter ha ce şar şam
tersa mezheben temam xas û ’am
selman peyapey kêşa ah serd
dîn mecûsî ne diłda kem kerd
xwelase ew řo take xwer’awa
dîsan we ḧizûr baboş hem yawa
dîş xeylê peşêw perkende ḧałen
ce dûrî ferzend şadîş betałen
selman dî we çem diłşad bî we şad
xerman xeman yekser da we bad
wat ferzend aro nesîb kot berden
be xuđa ce dûrît nezdîk bê merden
wat bełê řam kewt we yek kiniştê
we deyrê ’ecîb xuđa siriştê
rehbanan des des ta’et mekerdin
êncîl mewendin, sucde mewerdin
watiş ey ferzend newtûł sermest
dîn baboy wêt wer međer ce dest
bişo bipirse ce ehil e’yan
mecûsî xase ya baqî edyan
selman wat ḧaşa bew tewre nyen
ew dîn û mêllet aro min dyen
çenî mecûsî tefawit daran
sa dîn eger hen dîn nesaran
baboş êđ şineft qîn awerd ne dił
ce dîn selman ye’siş kerd ḧasił
der dem we zencîr qaym bendewe
pay selmanş kerd we pa bendewe
watiş ta merden sakin ber pey wêt
yetîm eḧmeq nadan serşêt
bełê ta çend wext piştan xak bî
bew dame selman her giriftar bî
axir meḧremê we bê mudara
kyana we lay ehil nesara
qafłey ewan er xasen er ’am
dexîl her wextê meşo perê şam
wexten er bê wext, er şew bo ya řo
min ser ḧesab ken hîç kes nezano
cew dem qafłey ehil nesara
perê ’ezim şam řû kerd we sara
yekê we selman yawna peyẍam
qafłey ’ezîm ha şî perê şam
der sa’et selman danay xêredmend
ço weşî dînî xelas kerd ce bend
der dem řahî bî řû kerd we sara
yawa bew qetar qewm nesara
ne we şew qerar ne we řo aram
menził be menził take şar şam
persa xasterîn řehbanan kamen?
şêweş çi tewren? namş çi namen?
watşan bizurg giştîn asfen
agaş ce esrar seđay hatfen
menził her ne toy kilîsa daro
daym her ko ko nûr lêş mewaro
yekê selmanş řehnimûnî kerd
ta selman qedem we kilîsa berd
dîş new ca midran řehbanan sef sef
ta şî we nezdîk ḧizûr asif
derdem çûn saye kewt ne xak paş
cew dem guşad kerd zeban be senaş
asif wat amat ce kam endêşen?
nyazit kamen? metłebit çêşen?
watiş meylim ha ce lay kilîsa
muşeřřef bibûn we dîn ’îsa
tey kerdim řahan sara û keş û ko
ta ke şad bibûn we xak pay to
beł be qewa’êd ’êlim şerî’et
fayz bûn be feyz payey řefî’et
asif êltêmas selman qebûł kerd
dersa’et menził, ew we cay wêş berd
ẍerez, ta çend wext selman ce laş bî
her sub ta êwar paşêl paş bî
ta xas bełed bî ce řeftar ew
ce şuẍił û ’emeł ce kirdar ew
zana zahêdîş pey xuđa nyen
her çi ew kerden gişt tezwîr byen
mewqûfey kinişt kilîsa temam
nezir û tesedduq xeyr ehil şam
gişt cem kerde bê ne yek defîne
ko ko kerd pey wêş ne yek xezîne
pey musteḧeqqê hergêz yek dînar
mesrûf nimekerd cew hezar hezar
selman me’îwis bî ce dîn asif
ce wezi’ û řeftar ayîn asif
ce naga asif derdê yawa pêş
bêzar bî ce gyan zêndeganî wêş
we ḧukim qadir qeyîwim kar saz
řûḧiş ce qałb beden kerd perwaz
mexloqat yawa tewq tewq û çîn çîn
bikeran asif techîz û tekfîn
selman wat layq we medfûn nyen
zahêr bê îman cey dûn ber şyen
her çi mewqûfat hen ce şehir şam
mabaqî êḧsan xeyr xas û ’am
filûsê mesrûf hîç kes nekerden
gişt cem dan pey wêş îse ha merden
watşan çi tewr me’lûmen î kar?
watiş defîneş gişt ha aşkar
yaran berd yekser we dił perêşan
gencîney asif nimana pêşan
tersayan watin bê dîn ber şyen
wełła ye lazim be tekfîn nyen
ne’iş asif şan horkêşa we dar
kerdişan carê girdîn sengisar
yek şexsê ’abid, zahêd bê temam
ne cay ew kerdin we qaym meqam
selman we ’abid derdem bosa dest
xeylê ’eqîdeş be zuhd ew best
ce lay ew dest kerd we can nêsarî
be dîde û be dił xidmetguzarî
çend wextê ce lay ’abid silûk kerd
ta yek şew ’abid kêşa ah serd
watiş ax pey merg yawanim wađe
eceł pey erwam midran amađe
selman wat ustad danay dyarî
dimay wêt to min we kê mesparî?
wełła hîç kesê nyen bey wêne
tałb bo be ḧeq cey serzemîne
meger yek şexsê pîr saḧêb dił
beł teşrîfiş ha ce şar mûsił
biber we lay ew nam û nîşanim
mebot we destigîr nûr çemanim
xulase ’abid koç xeyriş kerd
selman dersa’et derdem teşrîf berd
yawa we mûsił kerdiş êstêfsar
peyda kerd ew pîr danay řozgar
wat fiłan zahêd koçiş kerd ce no
minş kyanan wey tewr we lay to
pîr wat weş amay we ban dîdem
dirêẍ nedarûn ey berguzîdem
çûn dost muşfêq ham ferd ew ferd
selman be ḧuccet wêş ser efraz kerd
ẍerez, ta çend wext we bê derdiser
wiyara ce lay pîr pak nezer
ta pîr hem merez memat yawa pêş
kewt ne telatum derd karî wêş
selman ’erziş kerd we enduwe zarî
dimay wêt to min we kê mesparî?
ehil me’rêfet řyazet qał bo
coyay emir ḧeq ḧał zan ḧał bo
pîr wat ’eqîdem we hîç kes nyen
er kesê byen ce dest ber şyen
pey řay hêdayet wezi’ dinya û dîn
yek zahêdê hen ha ce nuseybîn
bişo we lay ew be bê mewasa
mekerût bełed ce dinyay ’îsa
pîr hem fewtiş kerd yaran kerdin şîn
selman dersa’et şî we nuseybîn
peyda kerd ew şexis puxtey pak xeyał
dannidey řimûz wezi’ mah û sał
selman ’erziş kerd be wefadarî
darûn teweqqu’ xidmetguzarî
zahêd qebûł kerd xidmetkarî ew
bî be mûnsiş her sub ta we şew
ta çend eyyamê bendegî ew kerd
çend mah û sałş temam we ser berd
dîsan ew zahêd meyl ḧeq ne dił
ne çeng eceł xerîk mend xicił
selman wat ustad giran neyo lêt
ḧukim emir ḧeq yeqîn yawan pêt
tedbîrim çêşen serim bo fidêt
we kê mesparî min ce dimay wêt?
zahêd wat nyen kesê bew řenge
poşa bo ew berg ałay qeşenge
bisazo pey ḧeq cey zemane da
lawêz bawero we butxane da
bełam her tedbîr to yek syaqen
henî mabaqî teklîf şaqen
cey dima dinya emin û emanen
wadey pêẍember axir zemanen
ce mekkey şerîf zihûrş kerden
cibre’îl eḧkam perêş awerden
ce nadanî qewm we bê gumanê
hêcret mekero be nexlisitanê
beyn dû kosar menziłgaş mebo
henî ta meḧşer ew ca caş mebo
«milîḧ allisan efzil al’irbErebî»
«amî alliqib haşmî alinisbErebî»
hergêz tesedduq ne zyad ne kem
«madam alḧyatErebî» nimenyo ne dem
hedye mekero tenawil ce yam
mebexşo daym be gişt xas û ’am
çûnke meyl dîn ḧenefî pêşen
eḧya saz dîn êbrahîm wêşen
mudara meker ne we řo ne şew
ya selman bişo we xak pay ew
çem biđer we toz xak paşewe
dinya û qyamet ha we laşewe
zahêd emir ḧeq we ca awerdiş
selman hem wêda’ cew ehle kerdiş
şî we lay şexsê çûpanî kerdiş
çend wext hem new ca sał we ser berdiş
ta yawa we pêş be’zê ga û gûsfend
selman çenîşan bew tewr xicił mend
dîş karwanê dyaren ce dûr
şî gêrtiş daman ewan be zerûr
wat î gaw û mêş gişt međo pêtan
xîlafiş nebo yekser pey wêtan
bełam we şertê we şadî û tereb
min berîn we mułk dirgahî ’ereb
karwançî temam êqrar kerdişan
we şerit zamin selman berdişan
yawan we yek xêł řeşmał dewar
êsim ew wiłat «wadî alqirarErebî»
karwanî selman firoşan we pûł
daşan we ’usman yehûd dem qûł
be emir qudret padşay me’bûd
çend sał xidmet kerd selman be yehûd
ce dimay çend sał ’emûzadey ew
ama ce yesrêb be dewan dew
selman ce ’usman xerîd kerd der dem
berd we medîne away mukeřem
selman niga kerd bew deşt û derda
bew şar û bazarkûçe û guzer da
bew nexlisitan berg ḧerîrda
bew seḧray şîrîn xak diłgîrda
paseş mezana hîç ẍerîb nyen
medîneş çend car cey werter dyen
henî meşẍûł bî we baẍebanî
we xidmetkarî û we can efşanî
êtêfaq ew řo cew serzemîne
teşrîf ḧezret yawa medîne
selman cew demda we cehd û cextê
ta şî we bałay berz dirextê
be xurmay řuteb dest kerd be çinîn
pey beçe û ’eyał yehûd bê dîn
xwacey saḧêbiş gumřay naşenext
nîşte bê we şad ne pay ew dirext
dîş yek yehûdî gumřay bê edew
peyđa bî cew dem we dewan dew
watiş menmanan xezrec û ewes
yekser ce quba ha midran des des
gişt edeb wêney xwace û ẍułaman
pey şexsê taze ce mekke aman
laf nibuwet medero be wêş
mu’cêznimater ce enbyay pêş
selman ce bałay ew dirext berz
şineft î ḧerfe ce yehûd wey terz
wext bê we gişt dił ce bałay ew dar
ce şadî dersat wêş buzo be war
take pelapel ama we zemîn
persa ce yehûd pelîd bê dîn
wat ane to xuđa nam kê berdî
kên taze aman to beḧsiş kerdî
xwace we ẍezeb zilleye da lêş
qyametiş dî ew be dîdey wêş
watiş ey fizûl ta çend bê ’arî
sa to wey ḧerfe çi karê darî?
bişo kar wêt biđer ser’encam
çi dexłê darî çenî xas û ’am?
selman hem dest kerd be ferman bax
ew řo peyapey kêşa ax û dax
ew şew xo şew bî take şefeq zerd
dersa’et be’zê xurma peyđa kerd
derdem řahî bî çûn bad seba
yawa be meydan meḧelley quba
dîş ce ban berz meclês dyaren
xaster ce meclês şay xendekaren
şexsê ce mabeyn sifûf yaran
çûn qemer çenî şewq sitaran
bew tewr şerefnak peř mehabeten
watiş bê teşkîk ane ḧezreten
desmał xurma ber’awerd we ber
berdiş we xidmet şay «xîr albişirErebî»
’erz kerd şineftim to pesendîde
mewsûf be ewsaf wesif ḧemîde
bende î xurma tesedduq kerdim
ce řûy êradet perêt awerdim
perê to xasen ẍerîbî aro
tenawil biker nûş gyanit bo
ḧezret be xurma nekerd nêzare
bełam we yaran kerdiş êşare
seḧaban we zewq xurma werdişan
desmał selman xałî kerdişan
selman wat îne yek nîşaney ew
me’lûm bî ce lam wêney mah şew
řû awerd we pes we diłxiwah dił
hem şî we toy baẍ pey qedîm menził
seḧer bêdar bî dersa’et ce xaw
şî pey medîne we te’cîl û taw
desmał xurma we ’ezim sewqat
berdiş we ḧizûr şay e’la sêfat
’erz kerd min ew řo sedeqem awerd
we siłametî hîçit meyl nekerd
aro sewqatim awerden perêt
tenawil biker serim bo fidêt
ḧezret des berdiş we arezûy dił
çenî seḧaban kerdiş tenawil
selman wat êđ hem nîşanê teren
pase me’lûmen ew pêẍemberen
ta def’ey sêhem şî we ḧizûrş
şad bî be dîdar dîdey peř nûrş
ce seḧray beqî’ we ḧizûr yawa
nûr lêş mewara ew zêd û mawa
yek seḧabeyê fewtiş kerde bê
cew bone ḧezret teşrîf berde bê
selman be êxlas dem we du’awe
řû be řûy ḧezret midra be pawe
awerdiş ne dił bê xetere û xem
muhir nibuwet bwîno we çem
ḧezret çûn zana muradiş çêşen
pey muhir xatem dił peř endêşen
reday mubarek bułend kerd we dew
muhir nibuwet nîşan da be ew
selman bûse da bew muhir xatem
şukir xuđawend kerdiş dema dem
be waḧêdî ḧeq yekta bawer kerd
şehadet we şan pêẍember awerd
ḧezret wat xeylê bed wiyerden lêt
beyan ker ḧałat ser guzeştey wêt