şifa’it dum ḧizirit risalit pinahî bih bidi’ miḧasbe ast
Li pirtûka:
Komele Şîrî Feqê Qadirî Hemewend
Berhema:
Feqê Qadrî Hemewend (1830-1890)
9 Xulek
473 Dîtin
sa çun muḧemmed bew buraqewe
ne pay lîway ḧemd ne ’am taqewe
be ferman ḧeq zat kîbrya
meyo be nyaz «xitim alanbyaErebî»
’erz meko ya řeb her toy muste’an
’alem gişt ce nar xecłet bîn buryan
’alem ce dîhşet cumle ḧeyranen
her kes pey meqsed wêş sergerdanen
ce deryay řeḧmet ’elîm wehhab
sadîr ker ferman «sirî’ alḧisabErebî»
êdmen nyaz şay «’izîm alşanErebî»
guşad key ebwab me’delet nîşan
be bedi’ ḧîsab kerîm û xellaq
ummetan min daran îstîḧqaq
çun be îradey bînay bê nezîr
’umirşan kem bî, cefaşan kesîr
zułim holako, ḧeccac qettal
kêşan sedeme ta zułim deccal
ferteney ye’cûc, zułmet duxan
ta sedemey te’eb «axir alzimanErebî»
pey muḧasebey ummet řesûl
ce bab ’uzma du’aş bî qebûl
cewdem ce eltaf ře’ûf letîf
pey muḧasebey nas meyo hatîf
qebûłen řecay «xitim alanbya’Erebî»
ḧîsab ummet ewen îbtîda
«ḧisb alaşarhErebî»y şay perwerdigar
bêdar bîn ne ḧuzin mezłûman zar
her kes yexey xesim wêş be dest pêço
keşan pey eḧkam me’delet kêşo
girîban xesim be pencey ẍezeb
mekêşo, meqsed wêş meko tełeb
amîr ce me’mûr, me’mûr ce amîr
feqîr ce ẍenî, ẍenî ce feqîr
ře’ye ce sułtan, sułtan ce me’mûr
teşekkî daran her yek be zerûr
be’zê mewaço ey merd îẍwa
to qetiłim kerdî cer dar dunya
îmřo qapîy ’edil daray cîhandar
be eltaf wêş kerden aşkar
çun ewřo be zułim to kerdî qestim
îmřo xelasît nîyen ce destim
be’zê be xesimş maço ce dunya
ce beyn ’alem min kerdî řîswa
kerdî te’eřřuz ehil û ’eyalim
îmřo bikêşe cumle webałim
îmřo guşaden ’edil yezdanî
talîb ḧeqqim ey merd zanî
be’zê be xesimş maço ey fitûr
min kerdî telef be şahîdîy zûr
ce dar dunya nekerdî sulûk
be şahîdîy zûr minit kerd mehtûk
şahîdîy naḧeq edat kerd ewřo
îmřo min ḧeqqim tełeben ce to
be’zêşan be xesim wêşan be feryad
tełeb meken ḧeq be dad û bêdad
ce dunya be ḧeq nekerdî ’adet
kerdî ne ḧeqqim ketim şehadet
ḧeqqim ce dunya to kerdî batîl
ce tom tełeben ḧeqqim be ’acîl
be’zêşan be xesim wêşan mewaçan
ce dar dunya to ey bedguman!..
be tuhmet to ce dar dunya
be fiłan beła min bîm mubtela
îmřo ce sayey ’erş řeḧmanî
megêrom ce to ḧeq be asanî
be’zê be xesimş maço be zeyqet
hîç ḧeqqit nebî min kerdî ẍeybet
be’zê yexey xesim megêro be kef
maço xusranim kerdî be selef
be wasîtey to min bîm mu’eqqeb
îste xesarem mekerûn tełeb
be’zê yexey xesim wêş kerden pare
maço ce keylit kêşam xesare!
keylit tenqîs kerd ce ’eyar ’am
ce ’îbad ḧeq ceřiřit ker ḧeram
neqis ’eyarit kerd be wesîle
ḧeramit cem kerd be mekir û ḧîle
êmet meẍbûn kerd ce dar dunya
eda biker ḧeq ey merd gumřa
be’zêşan be xesim maçan hey ḧerîs
ce dar dunya zeri’it kerd tenqîs
cew mu’amele êmet kerd meẍbûn
eda ker ḧuqûq we bê çend û çûn
be’zêşan be xesim maçan hey xa’în
ce beyn emsal ce to bîn emîn
siperdîm be to fiłan emanet
netersay ce ḧeq, kerdî xyanet
îmřo ce ḧuzûr şehenşay mecîd
eda ker ḧuqûq ey merd ’enîd
be’zê mewaçan be ’edûy wêşan
ḧîlet kerd ne kar ce wezin mîzan
êmet kerd meẍbûn ey merd ’eyyar
îste megêrûn ḧeqqim be yekbar
be’zê be ’edûy wêşan be firyad
maçan hey qatî’ terîq ’îbad
ne fiłan mewzî’ îmet kerd ẍaret
me’yûs bîn ce dest to ne tîcaret
îmřo ce destim key mebî xelas
eda ker ḧuqûq to ey bed esas
be mudde’îy wêş be’zê mewaçan
be sîrqet berdî mał û eşyaman
ewřo «xifyaًErebî» exiz kerdî załim
«zahraًErebî» îmřo eda ker małim
be’zê be xesimş maço hey qeswet
neqdîney řoḧim berdî be řîşwet
be’zêşan be xesim maçan hey bedbext
nimanay pêman çend ’ezab sext
îmřo ne ḧuzûr ’elîm wehhab
eda ker ḧuqûq ecir ew ’ezab
be’zê be ’edû maçan hey ẍeddar
exiz kerdî eşyay ême be îcbar
îmřo ce mîqat «şidîd ali’qabErebî»
cew bê ḧîsabî megêrîm ḧîsab
be’zê be xesimş maçan hey şeřřař
be nemîmey to ême bîn îzrar
be’zêşan ce xesim meken şîkayet
ce dunya êmet kerden îhanet
to ce beyn nas êmet kerd eḧqer
eda ker ucret eḧqer ce meḧşer
be’zêşan yexey ’edû megêran
ême ce dunya be to bîn cîran
ḧeqiq cîranit nekerd řî’ayet
nimanay pêman çend řenc û ’enet
ewřo to bexşay îhaney eḧwał
îmřo ce behaş bigêre webał
be’zê be cîran maçan hîmmet dûn
meni’it kerd ewřo ce ême ma’ûn
be’zêşan be xesim maçan hey qazî
teḧsîl ker îḧqaq guzeştey mazî
emîn muslîm to bît ce zeman
be parey řîşwet ḧeq kerdî nîsyan
hey bê mirwet ḧeq îmet kerd batîl
eda ker ḧuqûq ême be ’acîl
be’zêşan be xesim maçan hey sułtan
be to tefwîz bî umûr cîhan
wacîb bî ce to ḧîfiz emanet
to ce mułk wêt kerdî xyanet
be ferman to ya ce me’mûran
fiłan mezlemet be ême yawan
hîç şerimit nekerd ce perwerdigar
be quwey cebrî êmet kerd îzrar
to ewřo be zułim ḧukimit kerd medam
îmřo baqîyen îcray întîqam
ewweł walîdeyn ce zat xellaq
meken şîkayet ce firzend ’aq
duwem yetîman be nałey efẍan
şîkayet meken ce qazîy dewran
megêran yexey warîs ewla
ne ḧuzûr ḧeq meken waweyla
zenan ce şewher wêşan be yeqîn
tełeb meken ḧeq nefeqey kabîn
be’zê zen ba eb, ba ex û warîs
mewaçan pêşan ey merd xebîs
ḧuř bîm wêney ’ebid ce dar dunya
min kerdî firoxt parey şîrbeha
«şir’aًErebî» ḧeq min ce to bî ḧeram
me’yûsim kerdî ey merd bednam
min îmřo ḧeqqim ce ḧezret řeb
ecir temamş mekerûn tełeb
xesim be’zê merd zewcey wêşanen
çenîş murafî’ ’edil dîwanen
’erz meko ya řeb to kerdî sebeb
řizq û nefeqem ce ew kem tełeb
kerdebê ’adet be kesb ḧeram
nefeqem ne kesb ḧeram bî medam
min cîns ’ewret bêçarey hejar
ce tenxiway şewher bisoçû be nar
hem be’zê şewher ce zewcey wêşan
teşekkî daran ce bê emrîşan
be’zê be xesimş maçan hey bednam
be lefiz faḧîş be min day duşnam
be’zêşan be xesim maço hey muşîr
be naḧeq sê sał minit kerd esîr
pey çêş ne karim nekerdî teḧqîq
pey şuhret kîzbit be mor kerd tesdîq
ewřo meẍdûrim kerdî hey ẍeddar
eda ker ḧeqqim hey merd şeřřar
«derwêşNasnava edebî» ḧał wêt çi tewren ewřo
xesman ne dewrit guroha guro
çaret her êden ta darî ḧeyat
binał ne dergay «qazî alḧacatErebî»
be tewbey te’cîl nadîm ber ne kar
ta meyo be řeḧim daray cîhandar
be’zê ce tuyûr weḧşîyan ko
her yekê ne xesim wêşan ne şiko
maçan: «bayّ zinb qitilitErebî?»
řoşnîy ḧeyat kerdî be zułmet?
eẍnam û sa’îr ḧeywan ne ḧîsab
teşekkî daran ce sînf qessab
zîřoḧ ecnas kohî û beḧir û beř
be’zê ce be’zê yawan be zerer
her cîns ba xesim wêş ḧazîr newca
herkes ne îcray ḧeq ne îddî’a
îns û cînin û teyr zîřoḧ seraser
her kes ne ḧîsab wêş daro xeber
îradey umûr şay bê şerîken
ce beyn xesmeyn pênc mela’îken
çehar şahîd û yekêşan me’mûr
«cibraًErebî» mekêşan xesman pey ḧuzûr
aḧad efrad ’alem xas û «kist»
her kesê namey e’mal ne řûy dest
nwîştey xeyriş ne řast mesbûten
namey qebîḧeş be çep merbûten
her kes ne ḧuzûr ḧezret barî
bawero be dił qesd înkarî
meḧet gay zemîn, cemî’ e’za
ne kîzbiş cumle meban be gewa
ne ḧuzûr ḧeq su’al û cewab
ewweł «ḧiq alnasErebî» meyo be ḧîsab
newca çun ’alem muḧtacen xeylê
kes be ’efwî ḧeq nedaro meylê
ne cay lałyan, ne zeř û meta’
mebo mudde’î be çêş key îqna’?
«ḧisb alaşarhErebî»y zat «zwalcilalErebî»
meyo be teqsîm sewab û webal
ce merd metlûb mestanan sewab
mesparan be dest talîb be ḧîsab
er mumkîn nebî sewab ce metlûb
webal talîb ce metlûb meḧsûb
er bê guna bî merd saḧêb ḧeq
ew merd be îḧsan ḧeq mebo mulḧeq
emsal ew ḧeq, ce lay metlûben,
dû mîsil ecirş ce ḧeq meḧsûben
her kes ce dunya ḧeqqiş bo ce nas
azad ko ew kes be sîdiq û îxlas
ce yewm ’uqba zat muste’an
de mîsil ew ḧeq pêş meko îḧsan
her çî «ḧiq alnasErebî» sînf şuheda
ḧeq ce xezney wêş mekero eda
çun be lutif wêş zumrey «ḧiq alilhErebî»
ḧeq kerden îḧsan cem’ şuheda
her kes kerdebo tewbe be îxlas
bê şik ce ’îqab ḧeq mebo xelas