giftar dir pind şîx ’itar riḧimة alilh ’ilîh antixab û tircimh kirdim
Li pirtûka:
Komele Şîrî Feqê Qadirî Hemewend
Berhema:
Feqê Qadrî Hemewend (1830-1890)
7 Xulek
576 Dîtin
derwêş bigîr pend ce şêx ’ettar
sema’ ker be dił, be can xiřîdar
şêx be farsî bestenş eş’ar
min tercemem kerd pey teshîl kar
xulasey kelam ew «wilîّ alilhErebî»
herçî be kar bo pey dîn û dinya
ce deryay fîkirş qetrem kerd ’eyan
ce nimûney kar ḧîsse bigêran
bab ata’it
biker îta’et be perwerdigar
ta ne axîret nebî şermesar
’aqił ew kesen her dem şakîr bo
hem be nefis wêş herdem qadir bo
ce bedîy perhêz, menîşe ẍefłet
ta binîşî şad ce qesir cennet
ebleh ew kesen ce dar dinya
daym dewanen ce nefis û hewa
er firoxurdî xeşim wêt ce nas
«kazmîn alẍîzErebî» megêrî esas
her kes toş řencan ’uzirş ker qebûl
ta kî meẍfîret arî be ḧusûl
eger bixiwahî qedirit bo zyad
her kesê namş be nêkî ker yad
bizurgan dîn êd kerdin pesen
xełwetî daym ne toy encumen
bab piř giftarî
taqetî nêkît nîyen hey ’ezîz
be guftar bed wêt meker naçîz
bibiř zubanit ce ẍeybet nas
ta ne ’uqûbet uxra bît xelas
her kes be řezay ḧeq bo tełebkar
ẍeyr ce zîkir ḧeq nekero guftar
qelbiş muqeyyed yad subḧan bo
muhir sikûtiş hem ne dehan bo
her kes firawan bikero guftar
dił ce toy sîney wêş meko bîmar
xamoşen herdem sînf ’uqela
piř guftar meban sînf cuhela
ebleh be guftar piř meden řeẍbet
sikût wacben ce kîzb û ẍeybet
er be piř guften zuban kerdî ḧey
meqtûl kerî dił be zexim laşey
ce ehil îman xasen ey ’ezîz
pak bo çwar e’zaş daym ne çwar çîz
eger ce ḧesed to pak kerî dił
sebit mebî ce sînf mu’mîn kamił
zuban kerdî pak ce kîzb û ẍeybet
pey pey îmanit megêro quwet
ḧezret luqman yek sał kerd temam
ba «eḧd alnasErebî» neřana kelam
axir nuceba, eşraf belde
kul ce ḧuzûrş bîn ser’efgende
’erz kerdin ne řûy ḧezret luqman
ḧeq te’sîr nutiq be to kerd îḧsan
ḧeyf nîyen pey to, hey dewłet pena!
cewher nutqit ce ’am key îxfa
xasse nutiq to pey ’am îksîren
«kulaًErebî» ce we’iz, ḧîkmet tefsîren
wey tewr da cewab ḧezret luqman
herçend suxen sîm, sikûtî tełan
nutiq bê zîkir ḧeq, xemoşîy bê yad
herdû ḧeramen ce sîlk ’îbad
min hergîz be ḧukim sebir û sikûtî
nekêşam ce beyn ’ewam xecłetî
er e’mal wêt ce řya bî pak
řewşen mekey nûr îman be îdrak
eger ce ḧeram pak kerdî şikem
be merd mu’mîn mebît musemmem
bab zikir
bê xeterey fîkir zîkirit bo medam
zînde ker be zîkir herdem subiḧ û şam
eger ẍafił bît ce zîkir subḧan
mebît be enîs îblîs bê guman
bê zîkir ḧekîm to leb mecunban
êden karşan pakan cîhan
zîkir bê îxlas nedaro sewab
şerten zakîran eda ken çwar bab
meyl qelbişan xałî ne cîhat
eda ken me’naş ce nefî û îsbat
hem sîř zuban te’zîm dił bo
hem be îcazey pîr kamił bo
her kes kerd zakîr daym hefit e’za
axirş xêren ew merd xuda
zîkir dest êden perê ’acîzan
ḧacet řewa bo her an û zeman
zîkir çem giryen ce bîm yezdan
hem ce teqdîrat ḧeq nebo giryan
zîkir pa sefer pey ḧeremeynen
hem pey sîley řeḧim zîkir řîcleynen
zîkir goş sema’ we’iz û qur’anen
xwanden her dû zîkir zubanen
hem ḧemd û şukir perwerdigarî
daym be zuban îxlas ker carî
bab twazi’
eger merd cahî biker twazu’
tewazu’ be her kes medo newafî’
tewazu’en weḧiş mawero be ben
tewazu’ be dost mekero duşmen
tewazu’ bedan meko şermende
tewazu’ ’edû cêş ser’efgende
tewazu’en esił xułq ḧemîde
kes ce tewazu’ nîyen řemîde
derwêş er terîq tewazu’ gêrî
megêrî be kef mułk emîrî
bab kirim
be merdî kerem nekerî nîsyan
’ebid îḧsanen ebnay însîyan
her kes kerem kerd ce xêromendan
çun ḧatem faşen îsimş ne cîhan
kerem lazmen ce azade merd
be kerem ’edûy wêş meko řûzerd
merdan be sexa nîken etwarş
kerem her zeman germen bazařş
kerem zîbnidey her serdaranen
be kerem şu’ley ’ediłş giřanen
megêro saman her kar be kerem
sexî ce dareyn meban muḧterem
kerem, řutebwar, daro ḧelawet
her kes, megeswar, pêş meden ulfet
bab bixîl
egerçî bexîl ekser małdaren
herdem ce herkes wêş şermesaren
ẍeyr ce te’eb, řenc, zerb û qîl û qal
nîyen kameran ce ekil emwal
bexîlan daym bê î’tîbaren
ce beyn emsal hemîşe xwaren
derwêş meker yad ’eqîdey bexîl
be ḧubib dinya wêt meker zelîl
bab sidaqit
be qewl û be fî’il řast ber birader
ta řast bo karit ce «yum alimḧişirErebî»
ce řastî peydan mezherî řeḧmet
terîq řastan řasten pey cennet
řastan ce ’alem daro î’tîbar
daym be řastî suxen ker nîgar
eger sadiq bît wêney subḧidem
ne tarîkîy cehil nebînî sitem
eger be řastî be řast bît řaẍîb
’alem be řastî pêt meban talîb
be řastî ’elem ne ’am ker we pa
ta tepił nêkît deng do ne dinya
dir mizimit diruẍ
me’lûm ’amen sînf diroẍzen
nûr qelbişan nimebo řewşen
diroẍen merdan meko şermesar
merdan be diroẍ meban xwar û zar
diroẍen ce şexis sikey kem ’eyar
’aqił ce diroẍ cahîl gêro ’ar
xasse bizurgan be meḧiz diroẍ
samî’ey řaziş nedaro firoẍ
ne çend ca ayey qur’an mubîn
kerdenş le’net ḧeq ber kazbîn
derwêş ce diroẍ biker endêşe
diroẍ be karan medo teşwîşe
bab qina’it
warîden ḧedîs řîsalet pena
«alqina’ة kinz la yifnîErebî»
’aqił ew kesen mekero ta’et
kerden îxtyar kunc qena’et
er merdî menał ce tengidestî
qena’eten meḧiz xudaperistî
qena’et bigîr ey bułend exter
dił be qena’et mebo munewwer
xasse her bizurg kero qena’et
meḧfûzen ne cebir zułim û zelalet
derwêş qena’et er kerdî pîşe
henî ne her ca meker endîşe
bab tikbir
kîbir îblîs kerd ce řeḧmet teba
ce her dû ’alem ce ḧeq bî řîswa
«fîr’ewnKes» ce deryay kîbir bî ẍerîq
peşşey kîbir bî «nemrûdKes» kerd ḧerîq
«şêro»y kîbir kerd sîney «xusrewKes» şeq
kîbir kerd «bûcehilKes» be kufir mutłeq
kîbir bî be mewt, meraq «şeddad»
kîbir bext «’adNava taybet» û «semûdNava taybet» kerd berbad
be kîbir û be kufir û be zułim û zîna
mebo merd řîswa ce herdû sera
derwêş zînharen tekebbur meker
kîbren ce dareyn bê maye û semer
bab zilim
sed zînhar pey zułim nekerî qyam
załman dewr menfûren ne ’am
załman mebẍûz perwerdigaren
załim ce ’uqba zelîl û xwaren
deqyanûsKes ce zułim şehirş bî be ab
mezlemey yezîdKes xaneş kerd xerab
ḧeq nîyen řeza be azar xełq
merdum azarî mebẍûzen ce ḧeq
her kes be sitem yek dił kero řêş
yeqînen be qelb wêş medo ew nêş
şahan eyyam, mun’îm û derwêş
her kes ne ḧîkmet daro kem û bêş
hem ce xaney wêş hem be zêrdestan
er ’ediłş nebo be załim řewan
sînf załman nîyen payedar
«feqê diłNasnava edebî» to zułim meker îxtyar