ya ferd e’zem, ya ferd e’zem!
Li pirtûka:
Diwani Mawlana Khalid
Berhema:
Mewlana Xalid (1779-1828)
8 Xulek
2251 Dîtin
ya ferd e’zem, ya ferd e’zem!
ya ḧeyyî qeyyûm, ya ferd e’zem!
ya şinewendey nałey subḧidem!
penay bendîyan bendîxaney ẍem
ya feraznidey çerx mu’elleq!
ya nîgarindey no taq ezreq!
ya banîy bunyan qusûr û eywan!
řêf’et bexiş text hefit payey keywan!
bê zad û nemîr, bê xwab û bê xwer!
ne ’erez, ne cîsim, ne řoḧ, ne cuher!
bînay bê dîdih, şineway bê goş!
ce esrar ẍeyb waqîf û xamoş!
bê hemta û bê mîsil, bê şerîk, bê bak!
ce ’eyb mubeřřa, ce alayş pak!
neqşibend lewḧ seḧîfey hestî!
neş’ebexiş cam badey sermestî!
nîzam dehnidey erwaḧ ne ecsam!
terkîb kunnidey e’za ne endam!
be mah û xurşîd xel’et bexiş nûr!
numayndey subiḧ ne dac deycur!
berpa kunnidey xeymey bêstûn
dewran dehnidey bad bê sikûn!
cemîn piř nûr mah munewwer!
ne tuřřey gêsûy şew numayan ker!
te’lîf dehnidey çar ’unsur be hem
zahîr kunnidey wicûd ne ’edem!
firoznide berq ne sîney seḧab
ulfet dehnidey ateş çenî ab!
şu’le bexiş nar, puřtew efzay nûr
řozî dehnidey mel û mar û mûr
ferman dehnidey mułk û melekût
şehenşay îqlîm lahût û nasût
neqqaş nuqûş heyûla û suwer
řezamend ce xeyr, baxeber ce şer!
řehanendey nûḧ ne tof tofan
xelas kunnidey yûsif ne zîndan
řoy řewşen be şew, şew be řo awer
gedayan be şah, şah be geda ker!
ce şeř fîr’ewn mûsa necat der
ateş pey xelîl we gułistan ker
mûns yûns ne gêcaw ẍem!
ne koy serendîb řehnumay adem!
hemřaz yûsif ne çah ken’an
enîs ye’qûb ne beytul’eḧzan!
řehber mûsa be nar şecer!
be dem ’îsa merde zîndeker!
naqe ber’awer ce seng xara!
eskender cader ne text dara!
kerem ker be lutif be mûsay ’îmran!
î’caz beyza û mu’cîzey su’ban!
řubayndey tac ne ferq şahan
bexşayndey cah we saḧîb cahan
mîftaḧ ebwab xezaney ẍeybî
mîşkat zyay bezim lařeybî
xalq al’erwaḧ, falq alasbaḧErebî
misbaḧ alincaḧ, miftaḧ alfilaḧ!Erebî
gîrindey beheşt ce dest şeddad
berbad kunnidey qewm ’ad we bad
kewkebey fîr’ewn ẍerq derya ker!
we peşey ze’îf nemrud fena der!
ca dehnidey cem ce muẍak xak
ber’arindey mar neduş zeḧḧak
nîgûn kunnidey çetir ferîdûn
xusrew xełtan ker ne gêcaw hûn
cam cem ne des cemşîd ber’awer!
kelley keykawus we tûtya ker!
berhem zennidey supay selim û turur
berbad dehnidey esasey teymûr
meşşatey tuẍray zułf dêz leyl!
řehnumay mecnun ne herdey duceyl!
pey xusrew şîrîn ne ermen awer!
pey şîrîn ferhad we bêstun ber!
řeng řêz kałay gułnarîy gułan
neẍmey neway deng nałey bułbułan
teřřaz bałay guł ne çemenan
’enberbêz zułf mişkîn kemenan
sefa dehnidey sîney derwêşan
’îlac kunendey derd diłřêşan
mîskînan newaz, ẍerîban yad ker!
bendîyan ce bend mîḧnet azad ker
qîbley ’aşiqan ce ke’be û ce deyr
gerdiş dehnidey çerx sebuk seyr
mebde’ îcad kulil ka’înat
sizawar be ḧemd mewsûf be sîfat
hem ce mesacîd, hem ce bitxanan
mu’mîn û kafir senat mwanan
perê bê kesan tonî firyad řes
bała des to nîyen des kes
ya řeb! be ḧacet zulcelalî wêt
be zat û sîfat layezalî wêt
be muqeřřeban baregay ’îzzet
be perdedaran serîr weḧdit
be ’erş û kursî, be lewḧ û qełem
be mela’îkan xasey muḧterem
be defter daran dîwan lahût
be zîkir tewḧîd cergey melekût
be soz adem be dîdey nimîn
ewřo ce beheşt kefit ne řûy zemîn
be xelasîyî nûḧ ce tof tofan
be şadîy xelîl řoy ’îd qurban
be sîdiq harûn, be qurb mûsa
be pakîy miryem, be teqway ’îsa
be řastîy hûd, be dosîy îdrîs
be neẍmey dawud, be nałey circîs
be wîrd yûns, be sebir eyyûb
be ḧusin yûsif, be zarîy ye’qûb
be awazey zîkir eřřey zekerya
ewřo ke ne cewf şecer şeq kirya
be îxlas pak seyîd muxtar
be zor bazûy ḧeyder keřřař
be řastî û sîdiq, sîddîq ekirem
be dîn dostîy farûq e’zem
be nêknamî û mezłûmîy ’usman
be şehîdîy ew şahîden qur’an
be ḧelq teşney ḧuseyn mezłûm
be erwaḧ pak e’îmmey me’sûm
be suḧif û zebur, tewrat û încîl
be ayey qur’an, awerdey cubrîl
be esḧab kehif, xwab aludey ẍar
emîn bîn ce şeř şerarey kuffar
be «qitib alaxtyarErebî» be ẍews e’zem
be «rical alẍîbErebî» ewtad ’alem
be «beyْtî alْme’ْmûrîErebî», be «mesْcîd ئەەقْseyErebî»
be yesrîb zemîn, be erz betḧa
be şêx besrî, be şêx bayezîd
be sułtan cuneyd, şêx ebûse’îd
be çehar derwêş mułk hîndistan
be hefit ewdałan xasey kurdistan
be esḧab bedir kulil şehîdan
be gişt mirîdan se’adet nîşan
be şew bêdaran ’îbadit xane
be ḧeq aşna, ce xełq bêgane
be xak nişînan badyey pestî
be cur’e noşan bezim sermestî
be syah poşan serḧełqey matem
hûnaw esrîn miřêzan ne çem
be qedeḧ noşan cur’ey sebûḧî
be tobekaran tobey nesûḧî
be yahû yahûy ewdiłan beř
be nałey pîran wadey sub seḧer
be soz sîney sefte derûnan
be ab dîdey dił piř ce hûnan
be qelenderan mest meyxane
mikêşan ne dił ne’rey mestane
be ’îşq řendan sermest û medhoş
be cam badey pîr mey firoş
be soz sîney siftey derwêşan
be ab dîdey dił piř ce řêşan
be durdî keşan bezim îradet
be goşegîran kunc qena’et
be bang ḧeccac, be ab zimzem
be leḧin încîl be tewf ḧerem
be te’sîr sewt qarî qur’anan
be seday naqûs neway řehbanan
be seḧerxêzîy saknan deyr
be du’ay pîran ’aqîbet wexeyr
be sefay sîney sofyan saf
be zîkir şêxan «cam’ al’ewsafErebî»
be sergeştegan wadîy ḧeyranî
mikeran ne řay ḧeq canfişanî
be sergerdanîy kełpos we pêłan
ne badyey ’îşq wêł wêł megêłan
be ’îş sîney saf derwêşan
be soz derûn yahû mikêşan
be konepoşan kunc xerabat
ce nîmeşewan mwanan ḧacat
be řeqis û sema’ wecd ehil ḧał
mwînan we çem cemîn wîsał
be ḧîkmet wanan sîř îlahî
ce esrar ẍeyb midan gewahî
be tobekaran ce gişt wiyerde
be bêwefayîy dinya bê perde
be ’edił şahan ře’îyet perwer
kes ce penaşan nedyenş zerer
be seyl esrîn ebir newbehar
be şu’ley derûn berq şererwar
be ser awêzîy beřezay berzan
be lerey endam tûł qełwezan
be gonay řengîn gułan wehar
be nałey ḧezîn bułbułan zar
be daẍ derûn supay gułałan
beydaşan mawan wêney ewdałan
be wefay leylî, be’îşq mecnûn
be nałey koken ne pay bêstûn
be cîlwey bitan şox meh cemîn
minmanan cemał cîhan aferîn
be ẍemzey cadûy surmesay canan
lîqay subḧanî be xełq minmanan
be zîkir murẍan be yahû yahû
mwanan «ya menْ leyْse aٕyilّa hûErebî»
ya şa! ce dergat êdemen řeca
bibexşî gunay bendey řûsya
min ke serḧełqey gunakaranim
sertoq cergey şermesaranim
ser ta pa ẍerîq luccey ’îsyanim
siftey na’îrey nar ḧîrmanim
şerit emir tom we ca nawerden
ce teqsîratim teqsîr nekerden
her çêwem kerden ce nafermanî
nadanîm byen, to wêt mizanî
er misoçnîm, er bexşîm gunah
řezam řezay ton «aٔelْḧukْmu lîlّehErebî»
yek emcar be lutif bibexşem gunah
«astiẍfirallih, astiẍfirallihErebî»
curmim bê ḧeden, gunam bê şumar
«rebّy necîّnîy mînْ عەزەابی alneّarErebî»
nekerî meḧrûm bendey řûsyah
«ûەلەا teqْnetuwa mîn rّeḧْmeةy alilّhErebî»
bar ’îsyanim ko ko byen cem
«ya غەافیری alzّenْbi! فەاغْfîrْ lîy ûەارْḧemْErebî»
nyazim êden ya ḧey, ya qeyîwim
xalîdNasnava edebî ce dergat nekerî meḧrûm