bo newrozî 1970
Li pirtûka:
Min tînwêtîm be gir eşkê
Berhema:
Şêrko Bêkes (1940-2013)
6 Xulek
1201 Dîtin
ey firîştey naw kejawey
baweřî pîroz!
çepkê şî’irit, pêşkeş ekem
bo yadî newroz.
le cêy nêrgiz
le cêy gułî
kurdistanekem
wişey soz û xoşewîstî be qijta ekem.
be honrawey řengawřengî
derûn û hestim
pirçî bûkî, ahengekey
êstat ebestim.
be hawarî
toqênerî kaweKesy naw dengim,
legeł marî ejdehakî jînta,
ecengim.
be pirîşkî pişkoy bîr û
tînî naw xwênim:
agirî cejnî bîrewerît da’egîrsênim.
be nûsînî wek giznigî
asoy beyanîy
bot eçnim, taray serî
řeng erxewanî.
be tirîfey mangeşewî asmanî tasem
maçî goney gułałekey
kejanit ekem.
be «memKes»y naw witey eşqî
pełkezêřînem
des le milî «zînKes»y şoxî
kêwanit ekem.
le befrawî naw xeyałî
řinoy lûtkema
tinok, tinok qumî xozget
ekem be dema.
le şewnimî xunçey diłî
geşawey tazem,
le şemałî şiney gyan û çopî awazem,
le hełpeřkêy
řeşbełekî bestey des girtûm,
kameranîm bo hênawî
bo lay to hatûm
ey firîştey asayş û mijdey serkewtin
minî bulbul,
bot exwênim hetakû mirdin!
hełbestekanim:
diłyan teng bû, wekû gerûy
piř le giryanim,
le qefezî tarîkîya xamoş û mat bûn
dûr le xozgey
beharêkî nyaz û awat bûn.
bedyar şewî dirêjewe çîçkeyan ebest
termî xemî mirdûy diłyan
exsite ser dest.
wekû saway şîr lê biřaw,
şewgar nenûstû
demî wişkyan egêřa bo
goy memkî mirdû.
wekû bêçûy çolekey naw:
hêlaney cêmaw
bałefřêy hîwayan bû, bo
tinokê aw.
wişey çiłyan wekû gełay
payîz ewerîy
hewrî çawyan řêy le xorî
pêkenîn ebřî
tirîfekey mangî bîryan temawî û lêł bû
berebeyan be dway şewî
tarîka wêł bû!
keştîy bextyan řû le gêjî
sextî gerdaw bû!
werzî sałyan dinyayekî bebê hetaw bû
ta dwênê bû, newrozeket:
dîlî zistan bû.
çepke nêrgiz, cêgey jêr pêy řiq û tawan bû.
ta dwênê bû, zerdexenet:
nuqmî giryan bû.
kořî małan
bo pirç řinîn, bo sing kutan bû.
behareket xiłtanî xwên
cestey zamdar bû
çirpay aram: peykułî xem, diřkî azar bû!
ey firîştey azadîy jyan!
xot ezanî firmêskî çaw, heniskî giryan
çend biřjên, çende qułpî
nasor hełbiden
encam ebê ser bo şadîy behar:
şoř biken
ebê tîşkî xorî hîwa
çawî hełbênê
bulbulî naw baxî newroz bestey bixiwênê.
ebê le cêy:
xwênî řijaw, le cêy qurbanî,
guł ser derka, bişnêtewe bo kurdistanî.
ebê le cêy ziřey kot û
zincîrî zîndan
zengî mijdey azadîy gel,
des ka be lêdan!
ebê le cêy
deẍłî sûtaw, le cêy wêranîy
xermanî jîn, berz bêtewe bo kameranî.
ebê le şwên:
bordûmanî her zewî kêłê
kanîyekî serfirazî bo kurd hełqułê.
de ey gyanî
şehîdanî newrozî zîndû
sûtemenî řasteqîney no sałî řoştû
ey ewaney
legeł mirdin, legeł azara
legeł supay şewezengî tarîk û tara,
legeł sałî birsêtîya,
legeł tofana,
legeł agir, legeł befir, legeł zemana
kewtine cengîn
heta newey em kurde şad bê
melî hîway le qefezî
dîlîy azad bê!
mirdin, heta xakî kawe
berî sewz bê!
serî řołey wekû şaxî serkeş berz bê!
de ey gyanî
şehîdanî ew řê pîroze
êwen giřî bîrewerîy a em newroze
êwen bizey em řojetan
xiste ser lêwman
êwen mafî çepke gułtan bexşîwe pêman!
boye kurdîş:
pişt ledway pişt wek swênd û bełên
cêgey yadtan lenaw çaw û diła da’enên!
ey firîştey
naw kejawey sayeqe û samał
pêbkene bo ahengî newrozî em sał
qijî zerdî
dway mijdaney xoşîy dahêne
le awêney naw siruşta cwanît binwêne
ba gwêy diłim
be tirîfey pêkenînî to
be goranî piř le beste û hełpeřînî to
ba derûnim
naxî hestim, qułayîy gyanim
berî çawim, asoy bîrim, werzî jyanim
wek beharî serfirazît
wek herdî řengîn
wek qedpałî kejî çiřî daristan berîn
wekû wirde şepolî naw kanîy bin binar
wek xwêndinî
kewî lûtkey «hezar be hezar»!
wekû mêrgî
ber giznigî xorî hełhatû
wek pepûley zerd û sûrî taze bałgirtû
wek şemałî
piř guławî fênkî hewar
wek birîskey ser sewzegyay şewnimî binar!
baweş biken:
be beharî şadîy jyana
legeł hemû – xêzanêkî - naw nîştimana
deba îtir ey firîştey
kejawey şîrîn
êmeş hemû bo yekêtîy yektirî bijîn
deba îtir giryanî çaw
xoş bikatewe.
zerdexeney hetawî řû
şewq bidatewe!
deba îtir pepûy şûmî şeř derbeder keyn
kotrî sipîy xoşewîstîy
serçaw, serxeyn
deba îtir çawî kîne û
nakokîy kwêr keyn!
řeşuřûtî awarebûy kurd poşte û têr keyn.
deba îtir çiray jyan,
çiray zanyarî, řoşnî kat
tarîkeřêy naw kurdewarî.
deba îtir hengî karî
şaney hengiwîn bîn
pepûley ser gułebaxî giftî şîrîn bîn.
deba îtir lawanewey:
siksûtaw bes bê
dengî qirçey cergî xuşkî
hełqirçaw, bes bê
bergî řeşî pirsey daykî
kuř kujraw, bes bê
dengubasî cwanemergî xwênřijaw, bes bê
xurpey dił û axî sîney
meynetîy, bes bê
-deba îtir birayetî û yekêtîy kes bê-
deba îtir jyan hemûy:
wekû behar bê
gułałekey diłnyayî piř ladê û şar bê
ey firîştey
naw kejawey baweřî pîroz
çepke şî’rî xom bo hênay, bo yadî newroz.
ey firîştey asayş û mijdey serkewtin
minî bulbul
bot exwênim, hetakû mirdin.
baweřî pîroz!
çepkê şî’irit, pêşkeş ekem
bo yadî newroz.
le cêy nêrgiz
le cêy gułî
kurdistanekem
wişey soz û xoşewîstî be qijta ekem.
be honrawey řengawřengî
derûn û hestim
pirçî bûkî, ahengekey
êstat ebestim.
be hawarî
toqênerî kaweKesy naw dengim,
legeł marî ejdehakî jînta,
ecengim.
be pirîşkî pişkoy bîr û
tînî naw xwênim:
agirî cejnî bîrewerît da’egîrsênim.
be nûsînî wek giznigî
asoy beyanîy
bot eçnim, taray serî
řeng erxewanî.
be tirîfey mangeşewî asmanî tasem
maçî goney gułałekey
kejanit ekem.
be «memKes»y naw witey eşqî
pełkezêřînem
des le milî «zînKes»y şoxî
kêwanit ekem.
le befrawî naw xeyałî
řinoy lûtkema
tinok, tinok qumî xozget
ekem be dema.
le şewnimî xunçey diłî
geşawey tazem,
le şemałî şiney gyan û çopî awazem,
le hełpeřkêy
řeşbełekî bestey des girtûm,
kameranîm bo hênawî
bo lay to hatûm
ey firîştey asayş û mijdey serkewtin
minî bulbul,
bot exwênim hetakû mirdin!
***
ey firîşte ta dwênê bûhełbestekanim:
diłyan teng bû, wekû gerûy
piř le giryanim,
le qefezî tarîkîya xamoş û mat bûn
dûr le xozgey
beharêkî nyaz û awat bûn.
bedyar şewî dirêjewe çîçkeyan ebest
termî xemî mirdûy diłyan
exsite ser dest.
wekû saway şîr lê biřaw,
şewgar nenûstû
demî wişkyan egêřa bo
goy memkî mirdû.
wekû bêçûy çolekey naw:
hêlaney cêmaw
bałefřêy hîwayan bû, bo
tinokê aw.
wişey çiłyan wekû gełay
payîz ewerîy
hewrî çawyan řêy le xorî
pêkenîn ebřî
tirîfekey mangî bîryan temawî û lêł bû
berebeyan be dway şewî
tarîka wêł bû!
keştîy bextyan řû le gêjî
sextî gerdaw bû!
werzî sałyan dinyayekî bebê hetaw bû
ta dwênê bû, newrozeket:
dîlî zistan bû.
çepke nêrgiz, cêgey jêr pêy řiq û tawan bû.
ta dwênê bû, zerdexenet:
nuqmî giryan bû.
kořî małan
bo pirç řinîn, bo sing kutan bû.
behareket xiłtanî xwên
cestey zamdar bû
çirpay aram: peykułî xem, diřkî azar bû!
***
bełam perî,ey firîştey azadîy jyan!
xot ezanî firmêskî çaw, heniskî giryan
çend biřjên, çende qułpî
nasor hełbiden
encam ebê ser bo şadîy behar:
şoř biken
ebê tîşkî xorî hîwa
çawî hełbênê
bulbulî naw baxî newroz bestey bixiwênê.
ebê le cêy:
xwênî řijaw, le cêy qurbanî,
guł ser derka, bişnêtewe bo kurdistanî.
ebê le cêy ziřey kot û
zincîrî zîndan
zengî mijdey azadîy gel,
des ka be lêdan!
ebê le cêy
deẍłî sûtaw, le cêy wêranîy
xermanî jîn, berz bêtewe bo kameranî.
ebê le şwên:
bordûmanî her zewî kêłê
kanîyekî serfirazî bo kurd hełqułê.
de ey gyanî
şehîdanî newrozî zîndû
sûtemenî řasteqîney no sałî řoştû
ey ewaney
legeł mirdin, legeł azara
legeł supay şewezengî tarîk û tara,
legeł sałî birsêtîya,
legeł tofana,
legeł agir, legeł befir, legeł zemana
kewtine cengîn
heta newey em kurde şad bê
melî hîway le qefezî
dîlîy azad bê!
mirdin, heta xakî kawe
berî sewz bê!
serî řołey wekû şaxî serkeş berz bê!
de ey gyanî
şehîdanî ew řê pîroze
êwen giřî bîrewerîy a em newroze
êwen bizey em řojetan
xiste ser lêwman
êwen mafî çepke gułtan bexşîwe pêman!
boye kurdîş:
pişt ledway pişt wek swênd û bełên
cêgey yadtan lenaw çaw û diła da’enên!
ey firîştey
naw kejawey sayeqe û samał
pêbkene bo ahengî newrozî em sał
qijî zerdî
dway mijdaney xoşîy dahêne
le awêney naw siruşta cwanît binwêne
ba gwêy diłim
be tirîfey pêkenînî to
be goranî piř le beste û hełpeřînî to
ba derûnim
naxî hestim, qułayîy gyanim
berî çawim, asoy bîrim, werzî jyanim
wek beharî serfirazît
wek herdî řengîn
wek qedpałî kejî çiřî daristan berîn
wekû wirde şepolî naw kanîy bin binar
wek xwêndinî
kewî lûtkey «hezar be hezar»!
wekû mêrgî
ber giznigî xorî hełhatû
wek pepûley zerd û sûrî taze bałgirtû
wek şemałî
piř guławî fênkî hewar
wek birîskey ser sewzegyay şewnimî binar!
baweş biken:
be beharî şadîy jyana
legeł hemû – xêzanêkî - naw nîştimana
deba îtir ey firîştey
kejawey şîrîn
êmeş hemû bo yekêtîy yektirî bijîn
deba îtir giryanî çaw
xoş bikatewe.
zerdexeney hetawî řû
şewq bidatewe!
deba îtir pepûy şûmî şeř derbeder keyn
kotrî sipîy xoşewîstîy
serçaw, serxeyn
deba îtir çawî kîne û
nakokîy kwêr keyn!
řeşuřûtî awarebûy kurd poşte û têr keyn.
deba îtir çiray jyan,
çiray zanyarî, řoşnî kat
tarîkeřêy naw kurdewarî.
deba îtir hengî karî
şaney hengiwîn bîn
pepûley ser gułebaxî giftî şîrîn bîn.
deba îtir lawanewey:
siksûtaw bes bê
dengî qirçey cergî xuşkî
hełqirçaw, bes bê
bergî řeşî pirsey daykî
kuř kujraw, bes bê
dengubasî cwanemergî xwênřijaw, bes bê
xurpey dił û axî sîney
meynetîy, bes bê
-deba îtir birayetî û yekêtîy kes bê-
deba îtir jyan hemûy:
wekû behar bê
gułałekey diłnyayî piř ladê û şar bê
ey firîştey
naw kejawey baweřî pîroz
çepke şî’rî xom bo hênay, bo yadî newroz.
ey firîştey asayş û mijdey serkewtin
minî bulbul
bot exwênim, hetakû mirdin.