hewa be darî bê geła beşaretî behar eda
Li pirtûka:
Dîwanî Zarî
Berhema:
Zarî (1905-1982)
7 Xulek
866 Dîtin
ẍewasî deryay fehîmî, aẍa miḧmidixanî selîmîKes goy bidêrê em gewheranem be xezênedarî fîkir bispêrê aẍam çi xêre? ke beynêke lêm napirsê ełbet efermûy fiłan melaye û min aẍam lêm natirsê ya xwa nexwaste fikirit biławe û taqetî caranit nemawe, gwê bigre lêm bizane çî ełêm, didanî gazî dûrî řegî ḧeyatî le beden der hawirdim heway beharî dîdarî yar te’rîfêkî beharî pê kirdim meḧremê nebû botî binêrim xom hawirdim... şê’ir boye ełêm to bîxwênîtewe û min gwêy lê bigirim eger taqetit heye fermû ba bîbîsim neka bimirim... awarey dyarî nadyarî «zarî».
hewa be darî bê geła beşaretî behar eda
behar zînet û sefa be seḧnî lalezar eda
lale newîdî wesłî guł be bulbulî hejar eda
le bezmî gułistaneda seba le çeng û tar eda
zîwer be baẍ û mêrg û beheşt û kohsar eda
be bangî berzî zeřgerî nesîm bangewaz eka
wicûd bexiş dergehî hemarî cûdbaz eka
le zêwî befrî zîwerî gułałekan saz eka
be xel’etêkî sindisî çinar serferaz eka
le ḧusin û diłberî be guł hezar îftîxar eda
gezîze qasdêke dê le axrî zisanewe
xeber eda tucarî ḧusin, dête gułistanewe
be muşk û ’etir û ’enber û ’ebîr û surmedanewe
be ’ebqerî û etłes û ḧerîr û pernyanewe
be ẍunçekan gułbunî metay zeřnîgar eda
hezar te’im û řeng û bo le yek zimîn û yek hewa
dirûs ekat bêguman yekêk derd û yek dewa
hełatnî esêre ew bedûy em, em bedûy ewa
xurşîd û mang dû çira le bezmî řoj ya şewa
fîkir lemane me’rîfet be qelbî hoşyar eda
le neqşî ḧîret awerî gułałekanî diłguşa
le řengiřêjî qudretê ke em gułane řeng eka
dîqqet be ehlî dûrbîn bike, bizane ey bira
be řêkî û muřettebî eqîqî abdar wa
çi qadrêke da’enê le nêw yek henarda
behar bang eka beşer were be eqlî xonezer
bike bipirse to xeber bibîse qewlî mu’teber
le sewze herke dête der le guł le xar û neyşeker
le gya û darî deşt û der bo def’î wahîme û xeter
eḧyay sanewî xuda be cumle gyandar eda
ře’d be hewr ew demey ke emrî zûd baş eka
hewa ḧeyat perwer û zewî guław paş eka
beẍunçekanî gułbunî î’lanî şadbaş eka
hezar gûne bonî xoş le lalezar faş eka
şêwey beheştî ’enberîn be kej be kohsar eda
zisan çun sitemgerî geyane burcî muşterî
behar tîpî ’eskerî řijane burc û sengerî
şikanî gerdin û serî bê řoḧî kirdih peykerî
wekû yehûd xeyberî be zerbekanî ḧeyderî
şemałî tund û tîjřew nîşanî zulfeqar eda
le her kiłêłe befir eda şemał gurzî řostemî
eyka be aw û têkełî eka be xakî berdemî
serma ferar ekat çun ferare merhemî ẍemî
nesîmî subiḧ bo mijî zisan merge meqdemî
me’mûrî qetłî zuqim û yex celade tem le dar eda
muzeyyene çemen wekû beheştî ’edne her gułê
be qudretî xuda şemêke hełkira le her çiłê
be bêdłan ey nesîmî subḧidem biřo biłê
werin nişat û şadîye le her muqam û menziłê
hezar dadî xoşdiłî be çeng û ’ûd û tar eda
seru benaz û diłberî poşîwye bergî ’ebqerî
le xoşya hełałe dê, le çawî awî gewherî
le gułistaneda meger řijawe muşkî ezferî
le bîdmuşkewe biław ebêt ’etrî ’ebherî
semen sefa le jałewe be zułfî tabdar eda
sirwey beharî nîk pey bezmî zisanî kird tey
şikanî tîpî behmen û supay na’emînî dey
le bîd û kox û seru û tû, hermê û henar û sêw û bey
tertîbî dawe meclîsî sefay wext û bezmî mey
be pêkenînî ẍunçe û nergisî piř xumar eda
teyranî xoş newa becem, be řûd û ’ûd û zîrubem
legeł nesîmî xoşdem le dił eşonewe elem
wekû le sîne gerdî ẍem gułałe sûre mîslî şem
bûkî şikofe her ke dem ekatewe be xende lem
cejne peyamî tehnîyet be serwî coybar eda
ẍunçe le perde hate der be naz û pêkenînewe
wenewşe destî wa bedes nergisî nazenînewe
wekû kiçanî mektebî ke bêne hełpeřînewe
çengîzêkî diłřubaye hatuwe le çînewe
le xwênî aşqan řeng be lêw û guşwar eda
le bend ewa xelas bû meḧbûbekanî mahřû
xerîkî seyr û suḧbetin deste be deste dû be dû
le małî ẍunçe dêne der be ḧusnî yosfî hemû
lale le subḧigaheda be naz dête hatuçû
le maçî xałî gerdinî meze be meygusar eda
sewze be bendegî serî le astaneyî guła
danawe derde dił eka legeł cenabî bułbuła
lem sikłe wa geşaweto lenaw botey diła
meẍiz û demaẍ û pêşe û řegim, be pêsewe kuła
te’ne le sozî awrî ceḧîmî piř şerar eda
daykî xak guł be xêw eka be şîrî diłberî
be memkî mîhrî goç eka minałekanî azerî
le lankî nizaketa ekat řołe perwerî
le naz û ’îşwe tac û tewq ekate gerdin û serî
şerabî xusrewî be guł le awî çeşmesar eda
le paş cewrî behmenî be qelbî derdinakewe
çûzey gułałe ewdemey ke dem enê be xakewe
firîşte agadarye le lay zatî pakewe
wekû esêre dête der be řûy tabnakewe
şiksitî nafeyî xeta be zulfî muşkibar eda
tenînî pernyan û em hemû ḧerîre xet xete
bê tan û po û defe û meko û gurd û pê tete
ne karî dest û bazuwe, ne dexil û îşî alete
xulase yek ’elametî seḧîḧ bo qyamete
behar pend û agehî be ehlî î’tîbar eda
zemînî řût û bê newa xizre le sebze poşya
em asmane pişt kûře řeqis eka le xoşya
hemdemî ḧorî cennete lale le bade noşya
dayenî baẍ sed sefî gułałe wa le koşya
be destî terbyet ẍeza be tifłî şîr xwar eda
bo zîb û zînetî çemen şimşad û seru û yasemen
lîbasî taze ber eken be naz dêne encumen
ledłiberanî sîmten tebrîkî newbehar eken
supay řoḧ perwerî behar, hatewe çemen
betûtyanî xoş newa şeker le şewqî yar eda
le hewr awî zîndegî pişa be deştekanda
be gułbin û gułałe û gułî gułgeştekanda
wenewşezar naz eka beser beheştekanda
deway wesił pexiş eka be hîcrî çeştekanda
«dar alşifaErebî»y qudrete şifay derdedar eda
dayenî kêw cêge bo gułałekanî muşkibo
ẍeyrî kenarî kêw û co bo seyrî guł diła meço
ḧeyatî bê fenat ewê? lem astane qet meřo
fîday ew gułałe bim meqamî wa le lêwî co
ke bendegî řehî şehî be ’aczanî zar eda
nisîmî safî ew dere ’ecîb řoḧ perwere
cêgey emane me’bedî şetawî awî kewsere
çi aftabe? lêreda be nûrî heq minewwere
demaẍî dił be nafeyî muḧebbetî mu’ettere
heway serwî qametî şifay şêt û har eda
îşare nef’î key buwe, serîḧ bêje ta zuwe
ḧeyat bexşî mirduwe heway baẍî dûřuwe
«daralsilamErebî»e xaneqa tesnîm ’eynî bêluwe
tebîbî ême lîreda meqamî xizrî girtuwe
le beḧrî hîmmetî beşî geda û şehryar eda
lih xoşî toyh gyanekem zibane nuktezanekem
tebî’ete řewanekem, řimûzekem, beyanekem
tertîbî nezme cwanekem mîdade duřfişanekem
’îbarete ’eyanekem terane aşqanekem
be aşna û ecnebî şerabî xoşgewar eda
’umrî ’ezîz «zaryaNasnava edebî» wekû behar fanîye
beşer beşî zewałe bo fenaye bo beqa nîye
beharî sał eger behare hare bê cefa nîye
beharî ême xoşe çun her yadî yarî canîye
her leḧze taze lezzetê be qelbî bêqerar eda