hênanî cehansoz bo ḧemîdî melaḧ
Li pirtûka:
Suɫtan Îbrahîm û Noşaferîn
Berhema:
Xanayê Qubadî (1704-1778)
9 Xulek
365 Dîtin
îne karşen ey dinyay ẍedar
hezar kes bedam kerden giriftar
yekê mekero beẍem mubteła
yekê mewzo nedam beła
yekê şadman ce wesił yaren
yekî ta merden her giriftaren
heşt noroz bê ce mabeyn wiyerd
ḧemîd arezûy cemał yar kerd
ama be pay text derûn piř cederd
mekêşa pey pey henasan serd
watiş şazade fîday namit bam
elḧemdulîlla wêt yaway bekam
min ḧesret nedił çun şewen řozim
mezanî ’aşiq be cehansozim
ce wêt me’lûmen yexeyłê weten
ḧałim pey ḧałş be’ahîr siften
şazade watiş mekêşe teşwîş
înşeła be xeyr zû myawî pêş
mezanû tasey dye mestiten
hîç nimewaçû ḧeq be destiten
înşeła be xeyr min we bê dirêẍ
ce karubarit nimebûm farîẍ
name nwîsa mezmûn cewahêr
temamî metłeb têda kerd zahêr
be eskenderxan qemerye nişîn
xan miḧemed berdiş bew mawa û zemîn
wat ey xan miḧemed dilêr řûy ceng
mebo cey kare nawerî direng
bişî be maway mułk eskender
baboy cehansûz şîrîn dułber
waçe duxterş çenî tedarek
bezû bikyano xeylê mubarek
eger cewab be şimşêr tîz
ber’awer lêşan şûr řestaxîz
cehansûz binyer netoy kejawe
merdane û çalak bawer berawe
yek hezar ẍułam esleḧey temam
siperd bewezîr nîkzadey nîknam
qetre da be taw şêr bê endêş
xurd û xaw temam ḧeram kerd ce wêş
wadî û byawan nişêw û feraz
tey kerd merdane şêr ser’efraz
ta yawa nezdîk şar sikender
newca pyade bîn temamîy leşker
name înşa’ kerd merd diławer
kyana belay xan sikender
ce nam mêhman kerdiş xeberdar
xelayq xêza temam ehil şar
sikender ferma bişîn we pêşwaz
buzirgan lwan gişt be diłnewaz
beqedir û ê’zaz awerdin beşar
berdin be eywan neqiş zeřnîgar
sikender zana merd guzînen
wezîr paytext şazadey çînen
meclîs tertîb kerd be qedir û ê’zaz
awerd be meclîs serwî ser’efraz
awerd nerûy text nîştin hem zanû
řazan kerdişan ce kone û ce nû
be’zê giftugo ce mabeyn wiyerd
cew dima name derdem ber’awerd
seranser wana namey diławer
mezmûnş zana xan eskender
mezmûnş êd bî ey şay newciwan
ye’nî eskender muqîm mekan
emin ke ferzend ’adił şay çînim
îbrahîm sułtan şahan guzînim
şineftim be goş zibya nîgarê
şox nazenîn dîde xumarê
kinaçey wêten cehansûznamen
beşêwe û cemał bedir temamen
ḧerf min êden me’lûm bo ce to
cey emre mebo hîç ’uzirit nebo
karsazî kerî be esasewe
bedaney gewher dîbay xasewe
netoy kejawe mesned şahane
bikyane wey ca we bê behane
* minetkarî ker ce dest berdarim
beşertê sistî nekey ce karim
mezmûn name temam seranser
ḧałî bî be goş xan eskender
wat bexan miḧemed wezîr pîruz
îdî’aş pey kên mah cehansûz
şazadey dilêr emirş nekaren
pey kinaçey min wêş tełebkaren
eger pey wêşen xidmetguzarim
xeylê memnûnim minetberdarim
xan miḧemed ’erz kerd guzarş temam
her ne cezîre tawe ser’encam
îse wezîren saḧêb baregan
xeylê muqerîb ce pay text şan
şazade perê ew xwastigaren
ḧemîd melaḧ merd řûy karen
sikender kenam ḧemîd kefit we goş
ce daẍ derdiş coşya be coş
wat xan miḧemed şêr řûy neberd
ḧerfê mewaçûm wenet nebo serd
min ce esił pak neseb amadem
ne cay buzirgan hem buzirg zadem
pey min qebîḧen, nedaro selaḧ
damad min bo ḧemîd melaḧ
* «řastiş şazade emirş muxtaren
îse min xeylê be namim ’aren»
ḧemîd çi karen ewlad kêyen
min wêm meşna sûm ce sozmanîyen
to diłgîr nebî bişo we řawe
teşrîf xeyrit şo bedmawe
’erz kerd şazade şêr zemane
mekerom we pend xwîş û bêgane
xuda wey kare řawerdar nîyen
şahan key ham cins sozmanî bîyen
wezîr da cewab kem bwaçe bes
bedanay dawer nimeşûm wepes
heta neberûm mah guł şêwe
çenî tedarek text zeř pêwe
bezor meberûm xwêş sikender
newca ḧazir bo midra werawer
watşan ey xan be wêt menazî
bey tewr mekerî ziban dirazî
be to çi nîsbet ey ḧerf û řaze
mawerî we pêş pay bê endaze
xan miḧemed ke dîş ’ezimş wicezmen
arezûy neberd we cezim û řezmen
dest berd pey ełmas buřendey dûser
řu kerd ce salar wat ey bedgewher
da ne řûy keleş mewday mûşkaf
kerdiş be dû nîm tabe kul naf
waweyla xêza xelayeq bî cem
girtin dewradewr wezîr e’zem
girdîn pey qetiłş pa nyan we pêş
xan miḧemed çun şêr nimekerd endêş
xeylê kes be tîẍ hindî pare kerd
be’zê řû gurêz befêrar awerd
wezîr kamił xan sikender bî.
ferzaney temam saḧêb tedbîr bî
wat ey sikender ce kar bê xeber
îne çi karen to girten newer
er baxeber bo şazadey dilêr
ce perî û ce dêw mawero çun şêr
sipa mawero bewêney seylab
mułk û êqlîmit mekero xerab
nimazo hîç kes xwêş û bêgane
mekerot wepend dewruzemane
wat min çêş kerûm ney řûy tengeda
ney me’rekey şûr ẍewẍay cengeda
watiş êd xasen nekerî teşwîş
be ’uzirxiwahî pa binyey ew pêş
dest kota biker ce xûn efşanî
cewdima be lutif şîrîn zubanî
bwaçe penediş bende fermanim
herçê bifermay minet wegyanim
sikender ḧedîs wezîr dana
ḧerfiş mesłeḧet memleket zana
ẍewar ce mexlûq gişt girtin aram
wêş şî we xidmet wezîr piř fam
watiş xan miḧemed bibexşe gunam
min ce karwêm xeylê řûsyam
sewgendim beferq şazadey ’adił
herçî bwaçî mekerûm ḧasił
xan miḧemed ke dîş «îltîca» awerd
řeḧimş eser kerd ce xetaş wiyerd
mebosan pey pey gonay yekdîger
berşî nexatir heway şûrşer
ce dimay dû řoj xan diłfiroz
kefit ne tedarek mah cehansoz
tedarek saza ce hezar wêne
le’il û ziberced daney xezêne
esasey temam perê cehansûz
siperdiş bedest xan dił efrûz
swar bî leşkir çenî kejawe
webê midara lwan beřawe
nezdîk bî we şar şêr diławer
berdişan pey şar qasêdan xeber
sake şineftiş şazadey dilêr
swar bîn derdem çenî cehangîr
ye’nî ehil şar temam be ê’zaz
ce řûy buzirgî kerdişan pêşwaz
xan miḧemed kedî şazadey guzîn
ama we payn ne řûy xan zîn
kefit ne xak û pay ’alî cenabiş
bosa dest û paş ta we řêkabiş
kejawey dułber kerdişan řahî
ta ke daxił bî we qesir şahî
lwa be xidmet şay noş aferîn
daxił bî netoy qesir bilûrîn
weqtê nîga kerd şox dił’efroz
dya be cemał mah cehansoz
be mêhrebanî sewł xatir teř
benaz awerdiş neřûy text zeř
xeylê tewazu’ bê endaze kerd
wêney ẍunçey guł şêwe taze kerd
* řazan mekerdin be aheng çeng
menoşan bade û şerab gułřeng
«şazade watiş ḧemîd melaḧ
ḧerfê mewa çû neragey selaḧ»
êd xasen cey weqit betext fîroz
to nîkaḧ kerî mah cehansoz
min ’ezmim lway wiłat çînen
arezûm wexak ew serzemînen
* dîde neřamen walîde û pêder
îne çend sałen nezanam xeber
ḧemîd da cewab fîday namit bam
ḧeram bo ce min wesił diłaram
* ta neşîn beçîn bexatirxiwahî
toşad bî we xeyr mesnede şahî
min ce ’eyş kam dułber bêzarim
ẍułam pay text xidmetguzarim
her weqit ke yaway bew cage û mekan
cewdima beton extyarman
şazade şineft guftarî şîrîn
watiş ey ḧemîd hezar aferîn
êden mesłeḧet girdîn we hem řah
bwazîm řoxset ce xidmet şah
her çwar behemřah şîn we barega
řuxset xwastişan ce ḧuzûr şa
şa wat beşertê sal nebo temam
qedem řence key byawî belam
bełê sebirit bo be řoy mubarek
bisazûm perêt be’zê tedarek
ferma be gencûr şay wala tebar
awerdin teła dane bexerwar
ce gişt enwa’ê muheya kerdiş
hem naqey meḧmel perêş awerdiş
watiş şazade xuda bo yarit
’ezim lwaten dirusten karit
şazade şineft watiş be yaran
nyan nemeḧmel şîrîn nazaran
deste be deste quşûn bî swar
ce toz panał zemîn bî ẍubar
ta be dû fersex ya ke zyater
bedreqe kerdin şazadey serwer
cew dima seday cudayî kêşan
hîmet xwahî kerd cya bî lêşan
yawan be derya be te’cîl û tab
midara nekerd keştî wist ne ab
be endek řoyê ce derya wiyerd
necayê hamun xeyme we pa kerd
farêẍ bî quşûn ce her kenarê
herkes perê wêş kerden medarê
kerd we’esesçî ferheng şewro
ce çwar canêb xeberdar mebo
bêdar bo daym ce efsûn û bend
mebada ew řo bawero gezend
xan miḧemed çenî yar diłfiroz
ḧemîd melaḧ çenî cehansoz
şîn bexeymey wêş bê xof û endêş
heryek nîştebên be me’şûqey wêş