şidit ’işq qîs û riftin be kuh dicîl û ... lîl
From the Book:
Leyla û Mecnûn
By:
Khana Qubadi (1704-1778)
8 minutes
1112 views
dya kes nîyen ne hewargey xêł
ne gaw gûsfend ne çadir ne leyl
ne biz ne uştûr ne xêł ne ḧeşem
cay komar êl nîgah kerd we çem
ẍeyr ce bang bûm ne’îq ẍuřab
nama we goşiş cew tîrey turab
ateş xamoş, xaksiter cahan
ne cay xêłxane û xeyme û xergahan
dił awerd be hem derûnş bî keyl
mewana eş’ar muxatebiş leyl
wateş to lway, fîraqit ne dił
menden çun karwan ateş ne menził
bûm û bayeqûş, kelaẍ û zaẍan
hewargey berzî berzedemaẍan
be’zê megrewan be’zê awaze
mewaten, diłey melûl bî taze
qeys bî xecałet piř ḧuzin û melał
dya çûpanê cew tepew telał
gele û gûsfenda awerd be çera
selam kerd edeb beraber merda
mecnûn dimay řed selam û sefa
persa ce řa’î, biray bawefa
çonen xeymegay xał lacewerdan
xêłxaney xasan, xara perwerdan
nazk newhałan, fîrûze xałan
çun qemer ce hewr say syamałan
ce kun nazaran, hewarinşînan
xeyme û xyaban ew nazenînan
wat ey cewanmerd, ekabirzade
cergey nazaran xuda pê dade
seḧer çenî koş xêłxaney şefeq
cuq nazaran, cemîn guł tebeq
çîx û çardişan pêça we tacîl
pey kohî tûbad lwan be řeḧîl
qeys miştê dînar bexşa bew çûpan
řa’î řehnuma řagey meḧbûban
cew pey cemaze řahî kerd çun bad
pey dîdar leyl ce kohî tûbad
wext şefeq zerd wadey xorawa
we xeymegay xêł koy tûbad yawa
«dayr albişirArabic» merd û cwanan
nebî ce hewar ew pehlewanan
beẍeyr ce zenan çenî kinaçan
şî we çadrê «bisim alilhArabic» waçan
yek pîrejnê ’ecûze řûy dewr
cehan dîdeye, edeyî terz û tewr
zana ew mecnûn meftûnî leylen
ce fîraq leyl derûnş keylen
xeber da we leyl we mujdeganî
watî dan be ew, aw zîndeganî
leyl şêt û şeyda, ama we derda
selam kerd û bang waweyla berda
dimay şor û şîn, mecnûn û leylê
nîşten çenî hem ferawan xeylê
awerden be yad dewrey mindałî
wadey teḧsîlat ’ilûm ’alî
bazîçey gele, lay korpey sawa
şî’ir û şaḧîrî gird ama û lwa
’uzir bêřeḧmî baboy terefeyn
seran ’amîr dû «zî şirfînArabic»
giley řûzgar, hîcran fîraq
tełxî dûd dił, yaran muştaq
wecd û şewq û zewq, ’eşq û cudayî
«ḧib laynifkArabic» dadey xudayî
’ehd û mîsaq û ’edem îxtyar
ẍeyr ce yektirîn dostan cenî yar
leyl pas namûs, mecnûn pas dił
herdû peyyektir, na meşan we gił
dimay te’aruf watey řozgarî
çend şî’ir waten pey yadgarî
řed û bedeł bî eş’arî mektûb
mecnûn weda’ kerd ce leyl meḧbûb
çenî derdedił we daxanewe
řû nya ne řay dewłetxanewe
ama we menził matemzedey ẍem
ce xeyał leyl xaw neşî we çem
walîdeş seḧer çenî daẍ dił
lwa we bałîn ferzendeş çun guł
wateş yek heften lêm nadyarî
dyaren deyrî dîdar yarî
we ah û ḧesret yek henasey serd
tesdîq guftar mader wêş kerd
te’amê letîf awerdiş we ber
nyaş we řûy lêw sewł nazperwer
meşẍûłbî be kar giryan û newaḧ
fuẍan û zarî êware û sebaḧ
cisimş bî ze’îf řengizerd û zigar
zana pêş baboy xestey diłifgar
ze’îf û zigar, zerd û natewan
cey ewweł ḧumir cahîl û cwan
wat řołe wesen giryan û zarî
fuẍan û feryad ce bêqerarî
megîre newer řagey bedbextî
pey leyl mehdî mekêşe sextî
ce wêt paynter ḧeseb ta neseb
key meban be hem kerbas qeseb
çend car nesîḧet piderî diłsoz
watim, neşneway mang dił’efrûz
ta bît we mîsal cergey cwanan
’ereb û ’ecem mecnûnit wanan
mewaçom penet, nam ew ce wîr
wêt biber temam, ey ferzend jîr
tewbeker ce kar ’aşiqî û cinûn
ḧeyfenperî to, çun duř meknûn
cisim cwanît mederî we des
mer qaten perî û şoxî dîdemes
wat nesayḧit girdîn hen sermeşq
welê dił pey leyl zyad mebo ’eşq
selîm xałoyî mecnûn û madir
amozaş çenî xałozaş ḧazir
watin ’eşq leyl syaçîhrey dûn
mebo temamî ce dił key bîrûn
herkes mwaçî be zeřîn ’ehdî
mawerîn xaster ce leyl mehdî
watiş eqreba û nezdîkan min
nûr bînayî dîdegan min
girewa be zar ama be guftar
gile ce eqwam, kirdar û řeftar
watiş eqreba û nezdîkan min
nûr bînayî dîdegan min
babom û xałom, temam amozam
edam û wałê, temam xałozam
be sed serzenş megîran xetam
ce ’eşq leylê, yar bê hemtam
mewaçan be leyl syay ḧebeşî
mer bo we ’eyb pey meḧbûb řeşî
er mebo we ’eyb, musk tetarî
bimenê tîb tebley ’ettarî
mwaçan bidye we leyl çun duşmen
leylê sermayey ’eqił û hoşmen
baboy ew leyliş nefroşa we zeř
baboy min bê meyl leyl xatir teř
ce min bedbextiter bê destełaten
herdûman xerman xeman xełaten
kaş nesîm subiḧ teḧîye û selam
min mewerd pey leyl, ew mawerd we lam
wey tewre eş’ar be awaz berz
mewana neẍmey muẍeylan terz
ewan lwano her yek pey menził
qeys şî be seḧra çenî derdidił
dîş ahûy beř we nakamewe
gîren we ḧelqey toř damewe
bosa dû dîdey ẍezał nakam
baz kerdiş tełe, řehaş kerd ce dam
seyyad saḧêb damî şikarî
amaş, kerd xîtab we nabekarî
watiş dêwanan karî wey tewr
nekerden, qeys kerd î xułim û cewre
be’zê dînar û lîbas selaḧ
da be ew seyyad, çenîş kerd îslaḧ
wat ḧeyfen ahû ce dam bimano
dîdeş çon dîdey leylê menmano
êse cifit ew sergerdan û wêł
matem û ẍemgîn, deyrî û eragêł
baze řeha bo , ẍezal herden
ewîş wêney qeys leylê gum kerden
ce ew şikarçî hîmmetxiwahî kerd
wêł û sergerdan řû be řahî kerd
dya geweznê xeste û natewan
ha we damewe bê dem û duwan
gerd û xak ne řûy şax û dîde û dem
małaş, řîhaş kerd, bosaş herdû çem
watiş toyç şêwey dîdey leyl pêten
bişo be řawe her ko meyl wêten
kaş êweş selam min «û» germî meyl
mekyanan we ’erz astanekey leyl
new ca řahî bî, wadey bê wextê
řageş kefit wepay ’alî dirextê
nîşte bî we sey darê berz demaẍ
nîşt we şaxeyda yekê sya zaẍ
ya sya dewar ser xeymey leylî
wey tewr ne ferqim piř mîhir û meylî
wey tewre ew şew ta we şefeq zerd
çenî sya zaẍ řaz dił mekerd
seḧer řahî bî we ser dyarê
mepersa hewał ce řawuyarê
watiş ey mecnûn ten siftey fîraq
leylê merîzen ne mułk ’îraq
girewa be zar ce dûd derûn
gina we řûy erz be zar û zebûn
wat kaşka qezay tewaw bîmaran
ce mułk ’îraq ce ser dyaran
megna we î qeys mecnûnî lêwe
beł nazk leylê xelas bo pêwe
kaş mebyam tebîb cew mułk û mawa
merîzîy leylê mekirdim dewa
mewaçan leylê hûnş kerd carî
ce bazûş mecnûn wun bî dyarî
weytewr ew pey leyl, leylî perê ew
henaseserd bîn be řoj û be şew
yek deste teyrê amaş we nezer
ce ew byaban mekerden guzer
watiş ey tyûr ey peřendigan
bê xeber ce ḧał gişt dermendigan
kaş bałtan we min meda emanet
mawerdim pêtan min we zemanet
meşîm mekerdim seyr bałay leyl
ce derd hîcran derûnş hen keyl
ce her řawyarê mepersa hewał
qeys derûn řêş, şeyday bêdî mał
řowî ce goşey xeyme û xergawe
dya řawyarê ama be řawe
wat we ko meşî swarî ’ereb
wat ey sermayepey şadî û tereb