kurdî řûsye

le tarîxî 1910m.da le wiłatî qefqasya û le lîway erîwan û qarisda nifûsî kurd 125000 kes bû. ḧikûmetî řûsye kurdanî lîway îlîzabet pol, yen’î kurdanî zengezur, cwanşîr, cibra’îl û araşî daxłî em ḧîsabe nekirdibû. îmřo kurdî em çwar naḧyeye qezayekî serbexoye. be sebebî îxtilatî zoryan legeł turkanî azerbaycanî řûsî, zimanekeyan be’zê kelîmey turkanîy tê kewtuwe. musteşrîq cursîn, tenya derḧeq be kurdî em çwar naḧyeye, kitêbêkî nûsîwe û le sałî 1925da le teflîsda le çap dirawe.

le gurcistanda û le mentîqey «exsixe»şida mîqdarêkî muhîm kurd heye û le nozde naḧyedan. ḧikûmetî bolşewîk ke cimhûryetî ermenîy «erîwan»y teşkîl kird, be’zê le kurdîşî daxłî ew kird û le cumley emane kurdanî «qerebaẍ»e ke çend xêłêkî ’eşîretî «zeylan»e û biney em ’eşîrete le wiłatî «bayezîd»daye.

êstake nifûsî kurdî qefqasya ke le naw cimhûryetî erîwan û azerbaycan û gurcistandaye, be tewawî me’lûm nîye. waqî’en «mifsil ciẍrafîة al’iraq» be 50000êkî danawe, bełam baweř nakem řast bê, çunke tenya ew beşey ke legeł wiłatî qarisda des turkya kewt, be gwêrey nifûsî wiłatî qars, 63107e, înca 24- 30 hezar ebê. baqî nifûsî, be gwêrey îḧsa’yatî 1910 m, ebê le 150000 kemtir nebê.