xakî cizîr û botan, ye’nî wiłatî kurdan

From the Book:
Dîwanî Ḧacî Qadrî Koyî
By:
Haji Qadir Koyi (1816-1897)
 4 minutes  2391 views
xakî cizîrNamed-Entity û botanNamed-Entity, ye’nî wiłatî kurdan
sed ḧeyf û sed mixabin deyken be ermenistanNamed-Entity
wa řêgetan debesrê ’êlatî cafNamed-Entity û biłbasNamed-Entity
ger mirdûn le germên memnû’e biçne kwêstan
kamî kiç û hetîwî şîrîn bê řaydekêşin
hawar deben eber kê peşme dexîl û aman
mescîd debête dêre naqûsyan mu’ezzîn
metran debête qazî, muftî debête řehban
hîç ẍîretêk nemawe sed car qesem be qur’an
peyda bê ermenistanNamed-Entity namênê yek le kurdan
sertan le quř hełênin, eḧwałman bibînin
çonîn le destî zułmî bêdînî dûr le îman
wełłahî summe bîlla, tełłahî em bełaye
her hêndî pê dezanin îqlîmî kirde tofan
tofanî aw nîye hîç derçê le kêwî cûdîNamed-Entity
beḧrî tifeng û tope, însane beḧrî ’ummanNamed-Entity
em qîsseyey ke kirdim nagate çend sałê
em ḧałete debînin yek yek be çawî xotan
ḧał êsteke wehaye meger xuda be sûkî
têkyan bida we îlla dûre le ’eqłî însan
herçî wekû beyanim bo kirdûn be teḧqîq
peyda debin segane, kam quř bikeyn be serman
lem beyne îttîfaqê peyda biken be merdî
ferqî nebê şwan û cutyar û mîr û gawan
[swêndîş bixon be dîn û îman û sê tełaqe
bo ḧîfzî dîn û mîllet xotan biken be qurban]
ger hîç nebê be oyn tabî’ be dewłetê bin
bêgane çake duşmin nek duşminî le xotan
řomî wekû benî mûn kes piştyan pê nebestê
kewtûne dawî xoyan, sergeşte mawin û ḧeyran
kwa walîy senenducNamed-Entity, begzadeyî řewanduzNamed-Entity
kwa ḧakmanî babanNamed-Entity, mîrî cizîrNamed-Entity û botanNamed-Entity
ew ayetey fesîyruwaْ fîy الئەەرْzîArabic xwa ke fermûy
îcray deken segane balinfisihArabic şahî xoyan
kwa ew demey ke kurdan azad û serbexo bûn
sułtanî mułk û mîllet, saḧîbî ceyş û ’îrfan
coşêk biden wekû heng, tedbîr biken bebê deng
esbabî şeř peya ken erkanî ḧerb û lêdan
pařanewe û tewekkul lem ’esre pare naka
tîre du’ayî cewşen peykane ḧîrzî meydan
bo çî beşîrî ême ye’nî řesûlî ekirem
hîç ed’îyey nezanî řojê ke deçuwe meydan
wek xêweNamed-Entity û buxaraNamed-Entity, nařwa beła be hîmmet
řef’î biken meşayx, def’î biken melatan
her mîrê kewte şwênî yek dû kesî řeş û řût
xełkî be mûr dezanê, xoy ḧezretî suleymanNamed-Entity
yektan neçûne gerdiş wa tê degen le dinya
her padşahî řome û şahî ’ecem le taranLocation
qutbî zemane xalîdNamed-Entity aware bû wekû min
bê qedir û qîmet û şan, bê xan û man û bê nan
şîr û qełem şerîkin lem ’esreda, dirêẍa
şîrim qełemtiraşe û kalanîye qełemdan!
em mes’ele meşhûre ger quř dekey be serta
îksîre xak û xołî dermałî gewremałan
tenha eme weha nîn, dîbaçeyî mem û zînNamed-Entity
ḧałît deka çilone eḧwałyan suxendan
xotan dełên: egerçî meşhûrî xas û ’ame
her řêwîyek geřabê azatre le şêran
sed qa’îme û qesîde kes naykiřê be pûlê
řojname û cerîde kewtote qîmet û şan
binwaře se’î û ẍîret êsta le dewłetî řomNamed-Entity
xoyan xezênedarin, xoyan tebîb û sułtan
her dwênê ehlî sûdanNamed-Entity hestane pê wekû şêr
êstêke musteqîliln meḧsûdî kullî edyan
bulẍarNamed-Entity û sîrbNamed-Entity û yonanNamed-Entity, hem ermenNamed-Entity û qeretaẍNamed-Entity
her pêncyan be te’dad nabin be qeddî babanNamed-Entity
her yêke musteqîliln, kullêkî dewłetêkin
saḧîbî ceyş û řayet, erkanî ḧerb û meydan
hem ḧeqqyane ermen ẍîretkeşî yektirin
wek ême nîn legeł yek de’wa biken be şîran
bo fennî ḧerb û sen’et, bo zebit û řebtî mîllet
deynêrne urûpa gewre û biçûkî xoyan
ḧacîPen name kesêke bêkes bo êwe quř depêwê
gwêy lê girin zerîfe, nagirin beła le xotan