şêrko bêkes û giřugał dway «goran»

From the Book:
Tapo û Bûmelêɫ
By:
Sware Ilkhanizade (1937-1976)
 5 minutes  1785 views

selam le gwêgrî behest û huner perestî bernamey tapo. le bernamey řabirdûda basî mamosta goran û şêwey şî’rîyekanî ew şa’îre berzeman kird û gutman ke mamostay nemrî kurd le pêşa leser řêga û şwênî damezrawî wêjey řojgarekey wate şêwey ’erûzî eřoyşit û çen parçe şî’rêkî here cwanî lew şêweda heye, bełam tenanet le şî’re konekanî mamostaşa ke berhemî seretay şa’îrî ewn, te’bîr û lêkdanewey nwê berçaw ekewê. mamosta goran hestî kirdibû ke bepêy gořanî řojgar û peydabûnî nyaz û pêdawîstî taze le naw komełekeya şî’rî ’erûzî natwanê û nabê leme zortir bixayenê û bimênêtewe. em pêtewîstî le çen lawe hest ekira; yekem eme ke îtir wek pêşû şî’ir mezey mey naw kořî desełatdaranî gîrfan piřî mêşk betał nebû û tenha bo lawandinewey gwêçkey paredar nedegutra ke herçî beşkił û řwałet řazawetir bê, baştir bê; şî’ir her wek seretay pêkhatnî, herwek felsefe û hoy hebûnî eygut û eywîst. dîsanewe bibû beçek. çekî tîj û guriçk biř, xewtarên û tirsihên, dûhem eme ke her le pêşîşa şêwey ’erûzî, xomałî nebû, serçawey le zanyarî kurdewe nedehate xwarewe û legeł taybetîyekanî zimanî kurdîş baş řêk nedehat, sêhem eme ke kurd le pêşa xoy şêweyekî le şî’ra hebû û beytî pê egutra û le zor barewe nizîke le şêwey nwê, hem leber kurt û dirêjî nîwe şî’rekan û hem lebarî ahengewe û şî’rî kurdî bê ewe le taqîkirdinewe bitirsê, etwanê şêweyekî nwê bigrêteber.

bedaxewe mamosta le katêka gułistanî zewqî řû le geşe û pêşkewtinî pitir bû û şagirdanî hêşta lem serçawe řûnake têraw nebbûn ke çawî le jyan poşî û wêje û wêjewîstanî kurdî bedax û meynetewe becê hêşt. bełam çirayek ke mamosta hełî kirdibû paş mergî ewîş nekujayewe û ber pêy pyasekaranî řêgay wêjey nwêy řûnak kirdewe û şagirdanî mamosta lem dîw û lew dîw be riçey xoş kirawî mamostada řoyştin. hendêk le gencanî şwêngirî goran twanîyan xoyan bibin bexawenî şêweyekî taybet û hendêkî tir her belasakirdinewe qinyatyan kird û neyantiwanî řêgayekî serbexo û lêkdaneweyekî şexsî bidoznewe; bedaxewe le gencanî şa’îrî em serdeme kemtiryan çeşnî mamosta goran le naw komełey kurdida jyawin û tał û swêrîyan bedrêjayî jyanêk çêştuwe û kemyan şarezay zanyarî kurdin, zanyarî behemû lik û poyekîyewe. katê şêrko bêkes le şwêneware nwêyekeyda basî tifeng û karwan û şukak û awzengî ekat, ełêy minałêkî tamezroy swarî û ẍarkirdine ke hergîz le şar dernekewtuwe û basî şukak û de řoje sardekey ewî le demî xełkî tir bîstuwe. mebest eme nîye ke em gencane sernekewtûn û ya şwênewarekanyan bê kełke, bełam eger bitwanin zimanî şî’rî xoyan le zimanî xełkî asayî nizîktir bikenewe û zyatir le lêkdanewey bêgane dûr bikewnewe û řû bikenewe te’bîre tewaw kurdîyekan, baştir ser ekewn, min nałêm ke gence şa’îrekan xizmetyan bê nirxe, bełam lam waye ke şa’îr dû řaspêrî wêkřa leser şane; yekemyan řaspêrîyeke ke beramber bekomeł heyetî ebê bezmanî ewan bidwê ta bitwanê wate û mebestî naw şî’rekanî bewan ḧałî bika, dûhem řaspêrîyeke ke sebaret behuner heyetî û nabê tewaw xoy teslîmî nizmîyek bika ke le qise û basî wituwêjîda heye, çunke eger cwanî û berzî huner le şî’ra nebê, qisey şa’îr ebê be’amojgarî řût ya gêřanewey dastan. şa’îr le layekewe ebê xoy legeł komeł rêk bixa le layekî tirewe ebê le komeł pêşkewê, bełam em pêşkewtine nabê çeşnêk bê ke şa’îr ewende le xełk û zimanî xełk dûrkewêtewe ke le berçaw gum bê û têkełîşî legeł xełk nabê ewende bê ke legeł ewan nenasrêtewe. êsta tikaye gwê bigirin bo seretay şwênewarêkî nwêy şêrko bêkes.

:behorey tifengî karwanî bê binar, lûtkekan

:estêrey pişkoyan řijane naw çawî beyanî befrewe

:çemekan berze û pê hełsan û hełgîrsan

:espekan le bêşey agira aw diran

:hořeye wa «şukak» řeşeba zîn ekat

:beqaçî gerdelûl, awzengî lafawî bałgirtû... lê edat

:horeye... horeye....

:eşkewtî gwêy şaxî bemsî tarîkî axniraw

:wa berbû kewte ber tewjimî řûbarî xoretaw

:horeye wa «şukak» řeşeba zîn ekat

:beqaçî gerdelûl... awzengî

:lafawî bałgirtû lê edat

:řeg ebê çoẍey jan leber kat

:bo ewey leberda guł biřwê

:aw ebê xoy tał kat, bo ewey

:pelupoy tînwêtî... xor bigrê!

 

lem şî’reda ke tewaw leser şêwey nwêye, aheng heye, bełam weznî ’erûzî û qafye berçaw nakewn. kaye be’elfaz û teşbîhî ta emřo nekiraw le nawya zore. ewende zore ke xwênerewe pêş ewe kakłekey hest bika naçare bipeřjête ser twêkułekey! qaçî gerdelûl, awzengî lafawî bałgirtû, eşkewtî gwêy şaxî bemsî tarîkî axniraw û zor teşbîhî tir ke şî’reke le berçaw eken betelesim û cadû. eger kak şêrko em hemû zorey bo xoy nehênabaye baştir ebû.

ta bernamey dahatû be xway gewretan espêrîn.