pêşekî
From the Book:
Çend lêkolîneweyek le mêjûy Baban û Soran û Botan
By:
دوکتۆر کەمال مەزهەر
4 minutes
41 views
şwênî sedey nozdemîn le mêjûy gelî kurd û hemû gelanî řojhełatî nizîk û naweřastida taybetîye. lew sedeyeda nawçeke betewawetî têkełî bazařî sermayedarî bû. ew têkełbûne gelêk encamî abûrî û komełayetî û dyare syasîy bayexdarî legeł xoy hêna. lenaw gelanî řojhełatî nizîk û naweřastida çîn û destey nwê dirust bûn ke be bîr û baweřî taybetîy xoyanewe hatne naw kořî xebatewe. pêwendî derebegî zyatir le caran buwe bar û erk beser şanî komełanî xełkewe, be taybetî dway ewey berhemhênan bo bazař buwe hoy pûkanewey xêray ew pêwendîy bawkayetîyey caran aẍa û beg û serek hozî be ře’yet û dest û dayerewe debestewe. endamanî destey řûnakbîrî nwê çawyan biřîbuwe estemûł û ew dîwî estemûłewe, bîryan le diruşmekanî şořşî gewrey ferense dekirdewe, pêşkewtinî ewrûpa û paşkewtinî xoyan naxî derûnyanî dehejand. ta deşhat wiłate gewrekan zyatir řêgeyan le naw xakyanda dadekuta û çawçinokanetir ber debûne xêr û bereket û samanî nîştimanyan.
ewane bes bûn bo ewey le sedey nozdemînda xebatî gelanî řojhełatî nizîk û naweřast bigeyenne ast xebatî azadîxwa û dîmukirasî perwerane. bełam zor û sitemî qacarîyanî êran û ’usmanîyanî turkya karêkî ewtoy kirdibû xebatî kurd û ’ereb û ermen û azerî û gelanî bełkan lew asteş têpeřêt û bigate astî xebatî řizgarîxway neteweyî. lew sedeyeda baban û soran û botan û badînan û mukiryan û şemdînanî kurdistanî lay xoman çendîn řapeřînî gewre û hera û bigrî xwênawîyan be xoyanewe bînî. her lew sedeyeda serdaranî bizûtnewey řizgarîxway gelî kurd bo yekem car le mêjûda serbexoyî û cyabûneweyan le êranî ’ecem û wiłatî ’usmanî kirde diruşmî xebatî řewayan. dîsan hêşta sedey nuzdeyemîn kotayî nehatbû katêk dengî «kurdistan»y yekemîn řojnamey kurdî berz bowe û seretayekî nwêy bo nexşandîn.
leber gelêk ho bedaxewe zor lapeřey bayexdarî tomarî ew řûdawane winin. biřwa nakem le seranserî kurdistanda xwênewarêkî ewto hebê çendîn car nawî baban û soran û botan ber perdey gwêy nekewtibê. hersêkyan bûnete nawî efsaneyî piř le awaz û şanazî le zimanî kurdîda. keçî înca hemûman tawekû êstaş, zor bedaxewe, şitêkî ewtoyan derbare nazanîn. lapeřekanî ew řojgare naske, wek hemû lapeřekanî tirî mêjûy gelî kurd, pêwîstyan be lêkdanewe û tetełe û hełsengandine. çarenûsî mêjûnûsî kurd wek çarenûsî gelekey xebatî dirêjxayenî bêwçane, debêt be derzî bîr hełkenêt, şewnxunî bikêşêt, le hemû derga û bwarekan bidat. qerzî gel û nîştimane, debêt bîdatewe û le qorit û hełengutin sił nekatewe.
demêke duktor kawis qeftan be hoy çîroke bepîtekanîyewe bote nawêkî nasraw lay xwêndewarî kurd. bełam diłsozan mêjûşyan le kak diktor dewêt, boye lewe diłnyam «baban û soran û botan»ekey çaw û diłî hemuwan řûn dekatewe. dyare debêt em berhemey diktor kawis qeftan sereta bêt û be zanyarî û lêkdanewey tir muturbe bikirêt tawekû bitwanrêt hemû mêjûy ew sê mîrinşîne gewreyey kurdistan çon pêwîste weha tomar bikirêt. bêguman mayey bextewerî debê ger diktor kawis bo xoy ew erke pêwîsteş bigrête esto.