bersîsê ’abid (5)

From the Book:
Dîwana Feqiyê Teyran
By:
Feqiyê Teyran (1590-1660)
 6 minutes  1051 views
160
reng û ruwê şêx şeḧtand; ew li terîqê ẍeltand
kiç kuşt û xûn lê şebtand; şer’ê ji babê dyetê
roja ku bersîs xelqand; teqdîr li atî nefqand
bi emrê xudê kiç xenqand; bi zarîy û qyametê
ḧeyfa letîfa şekerîn; da’u bira lê têt girîn
ewrad li şeyx girtî birîn; reş kir bi daẍa firqetê
li ’abday daẍa bibêm; li sorgula baẍa bibêm
ya sinbila aẍa bibêm; ẍeyrî di baẍê ḧişmetê
ya li gerdena reng ’ac bibêm; ya li kufya reng zer tac bibêm
hindî medḧa bi dîbac bibêm; nakim xilas vê qissetê
ya qenc ewe gunah bikîn; vê nazkê winda bikîn
îşev di seylêřa bikîn; ellah ẍerîq kit reḧmetê
ellah li bersîs ḧekmand; şeytan miẍar lê hedmand
malek bi serda ’edmand; na’ête ser selaḧetê
şeytan ji rê bir zahde; paş ku fihêt kir ’abde
ya şeyx îcaza min bide; da ez heřim syaḧetê
destûr bide min îşeve; da çim bi nik bavê xweve
carek bibînim bêmeve; daxaz bikim jê şîretê
bê şîret û tedbîrekî; bê ustikar û pîrekî
na din cewaba mîrekî; bivê diçne fezaḧetê
nezera mîrane germe; mayye fehim ew qeder me
ku bela biçête ji ser me; ez edakim ḧuccetê
ez dizanim vê cewabê; da çime nik pîr û babê
bê tedbîra wî qe nabê; qulzima ’ilmîyetê
hindî di asê bit qiset; ew mal xirab řê tê dibet
van muşkilan ew ḧel diket; piř ’aqle fehim diřetê
bersîs dibê bendê heře; zahir bike ji babê xweře
cewabekî bîne ji meře; ma’il bikin vê def’etê
bersîs ku bin ji ba vebû; ebyez jink winda vebû
babê kuřî pê şavebû; gu ixtyar ji kûve tê
ebyez beyan kir gotne; fisq û ficur ḧeqqê mine
min pê kirin qetil û zina; şikîna sitûna ’izzetê
ḧeqqê mine ji rê birin; qetil û zina m pêda kirin
bandî divê bersîs kirin; qessas bikin ḧikumetê
iblîs ji ebyez ber geřand; êsîr ji kerban da diřand
te’in û dijûn ku pê biřand; zîbende sîma suretê
bersîse serdarê çyan; ta’et dikir wî ji pyan
şêvêd di sala heftyan; daxil kirî di xetî’etê
ew ’abdê cih sewme’e; di xewfa xudêde xaş’e
xêr li zinayê racḧe; li deftera xasîyetê
li deftera herçî ke xas; bandî ku dî rast bê qisas
ew dê ji agir bî xilas; guneh nema li zimmetê
şeytîn li ebyez lewme kir; te bi xatrê babê xwe kir
îman ji bersîs çê nekir; rabe heře kifayetê
rabe şevek dîsan heře; er wî sucud bir ji teře
ew dojehê bu mefeře; tavêjne xetî’etê
emir te dê ebyez kevê; çû bin guhê mîr wê şevê
xewna ku ḧakim pê nevê; jêřa dikit ḧikayetê
di xewnê dibînit ḧakme; ellah bixo pê ’alme
kuştin li bersîs lazme; jêřa didit şehadetê
şeytîn bi soret bakirê; hawar kire bab û birê
an wî di nêv axê kirê; qet kes di hana min netê
carek werin teftêş bikin; temahîya qemêş bikin
bandî li min vetêş bikin; min zêř û zîv bi kêr netê
zêřê ku hosta çêkirî; taca muresse’ li serî
na’êt bi kêr xelqê mirî; ji min vekin vê kiswetê
babê ji xewnê dil v gest; şah û ẍulam rabûn bi qest
çûne şikeftê dest bi dest; daxwaz dikin emanetê
emanete barê mezin; şeyx go ez û emred û jin
dunya ḧeram dûre ji min; swîArabic ji şe’nê min netê
xelqino cewaba şeyx eve; ew can nehat bengî meve
vegerîya u hateve; winda vebû wê sa’etê
teḧqîq nekir wan ew cewab; ji yarîya xelqê xirab
wan gote şeyx (hya kizab); ser rast bibî ’ibaretê
dil se’eya qetlê dikin; kuştin tinê çi lê dikin
hetyane nav sihlê dikin; bi serve çûne turbetê
ew naghan bi servebûn; nîşan û zulf ji dorvebûn
lazim ji giryan zervebûn; anîne der ji weḧşetê
kiç kewkeba şev taryan; ew zahdê ji ḧuryan
bu xunyê ensaryan; ya reb bela ji bal te tê
ya reb tu kes sewda nekî; fihêt û şermezar nekî
’eyba li kes izhar nekî; ḧetta ve roja sa’etê
’eybê di xef bûn eşkere; ḧemyan bihîst ew macera
bersîs hilawîstin (bişra); hate ḧedê hilaketê
celad ji gencan kar dikit; bersîs ji dest hawar dikit
mel’un xwe lê izhar dikit; dîsan gihaye le’netê
bersîs girî gotî bizar; nyet xirabê qelsê yar
çiřa ne hatye dyar; bê şefqet û bê reḧmetê
go xilweya bab dûr bû; geh di (libnan) û geh (tur) bû
seknîme ḧetta ḧuzur bû; eve gihame xizmetê
200
xelqino binêřn kazbî; ev reng dibête rahbî
ez qenc dizanim sebebî; kafir dikit keyfîyetê
bersîs go bi qutbê xas kî; vê qisa muşkil tu ras kî
min ji vê bendê xilas kî; bibme qolê minnetê
dujminan insaf çu nîne; te divê dunya şîrîne
secde bo zatê me bîne; da bikim şefa’etê
er têne min secda serî; carek bikim ez mehderî
hadir li te vebin derî; fî alḧal di bînî reḧmetê
ew ’abdê bê dewlete; navê ji dunyayê rete
vî xeberî bawer kete; secde dibit ji zeruretê
ew ’abdê bînayî wi’ud; şeyx bi îşaret bir sicud
şirka ’ezîm çû bu wicud; îmanê bir bi şirketê
îman ji bersîs bû cuda; şeytîn vekuştî zahda
firwar kir barê xuda; mekseb nekir ticaretê
heftê û yek salî temam; ta’et dikir da’im û dam
qebul nekir şahê ’elam; yek car bire xusaretê
qenc nas bikin ellahekî; ber xidmeta padşahekî
zay’ mekin bi gunahekî; êmin mebin ji heybetê
bê ḧisab miksîPen name xeberdan; ji yarya qels û nemedan
dê nedamet bê bi serdan; mîm û ḧêPen name bi rwayetê
mîm û ḧêPen name ev bend digotin; em bi me’nayê hevotin
’ucbê gişt xêran dişotin; lew rya’ bi kêr netê
fi’la xirab xud bînîye; ’ucbê mekin li dînîye
derba serast sekînîye; ji derwêşî û ḧeqaretê